Categorie archieven: Relaties

Intimiteit – het risico nemen jezelf te laten zien

Intimiteit …

Intimiteit - het risico nemen jezelf te laten zien
 
In relaties zetten we zo graag ons beste beentje voor. Willen we vaak zo graag (alleen) de beste, mooiste, liefste, begripvolle en meer kanten van onszelf laten zien. Zo begrijpelijk. Zo logisch. En tegelijk ook wat zo in de weg kan zitten van werkelijke intimiteit.
 
Een verlangen van zovelen … diepe(re) verbinding … hartsverbinding … de ander echt voelen … echt gevoeld worden door de ander. Ik hou zo van deze “definitie” van wat liefde (ook) is of kan zijn:
 
“Liefde is als ik voel dat jij voelt dat je mij voelt.”
Wat vraagt dat ik om te beginnen mijzelf voel. Dat ik ALLES in mezelf kan voelen. Mag voelen. Dat alles wat er in mij is en beweegt er mag zijn. Gevoeld mag worden. Gezien mag worden. Door mij. Door die geliefde ander. Diepe(re) verbinding met mezelf voor een diepe(re) verbinding met jou.
 
Intimiteit … ‘intimacy’ … “into me you see” … het risico nemen mezelf te laten zien. Ook de veronderstelde nare kantjes. De gedachte niet zo mooie kantjes. De donker ervaren kanten. De beangstigende kanten. De angstige kanten. Alles.
 
Neem het risico jezelf te laten zien.
Neem het risico om (ook) niet aardig te zijn.
 
Jeff Foster schreef er zo’n mooie tekst over …
 
WEES NIET AARDIG
 
Wees niet aardig!
Aardig is saai.
Aardig is nep.
Aardig was een aanpassing
ontworpen om liefde te krijgen.
 
Het werkt niet.
Wees echt in plaats daarvan.
 
Aardig is een masker
dat je boosheid, irritatie,
frustratie, teleurstelling verbergt
(prachtige energieën die je hebt leren smoren
toen je jong was).
 
Aardig zal je verstikken
en iedereen om je heen.
 
Aardig weerhoudt anderen ervan
om jou ooit echt te kennen.
 
Neem het risico om niet aardig te zijn!
Neem het risico om jezelf te laten zien.
Wees voorbereid om anderen je niet aardig te laten vinden.
Ze te laten denken dat je egoïstisch, koud, gemeen,
of zelfs erger: “niet spiritueel” bent.
 
Zeg wat je meent!
Zeg ja wanneer je ja bedoelt.
Zeg nee wanneer je nee bedoelt.
 
Neem het risico
van goed voor jezelf zorgen!
 
Wees voorbereid om je weer vol levenslust te voelen.
Om je hart te voelen kloppen.
Om te zweten. Om te trillen.
Om je te verwonderen of je het recht hebt …
 
Om eindelijk je schuld en schaamte te voelen
in plaats ervan weg te rennen.
 
Wees voorbereid om je “aardige” wereld
te laten verbrokkelen.
 
Wees voorbereid je zorgvuldig gecreëerde imago
te verliezen
 
Wees voorbereid om de stroom
van nieuwheid te voelen!
 
~ Jeff Foster
 
 
 
NOOT
In het Engels is er een mooi onderscheid tussen “nice” en “kind”. Deze tekst van Jeff zie ik niet als een uitnodiging om onaardig in de zin van niet “kind” te zijn. Ik zie het slechts als een uitnodiging om gemaakte vriendelijkheid, die vooral een manipulatieve kwaliteit heeft, die iets wil halen meer dan iets wil geven, die iets wil verhullen, om die te laten. Een uitnodiging om echt te zijn. Authentiek. Waarbij we zelf verantwoordelijkheid nemen voor alles wat er in ons beweegt. Ook voor de minder mooi beoordeelde kanten. Waarbij we die niet projecteren op een ander. Waarbij we die niet plompverloren in een anders schoot gooien. Maar “simpel”weg ermee stoppen onszelf te verloochenen daar waar we dat doen. Dat we eerlijk zijn. Dat we aardig voor onszelf zijn. Zodat we echt aardig (“kind”) voor anderen kunnen zijn. Niet om “iets” te zijn, maar omdat dat vanzelf gaat. Omdat dat onze natuur is, als we zorgen dat we de beste versie van onszelf zijn. Als we onszelf helemaal kunnen omarmen. En zo de ruimte hebben ook anderen helemaal te kunnen omarmen.
 
Credits
Beeld: IamJay op Pixabay.com
Originele (Engelstalige) post van Jeff Foster:  DON’T BE NICE

Gedrag veranderen voor ander

Water bij de wijn …

Is dat wel zo’n goed idee, in een relatie?
Is dat überhaupt een goed idee, op welk vlak van ons leven dan ook?
Maar goed, laten we het even bij relaties houden …

Water bij de wijn - Adri Burghout

Compromissen sluiten als relatie smeermiddel

Als mensen mij bellen omdat ze op een of andere manier vastlopen in hun relatie, hoor ik vaak ergens in de loop van hun relaas het zinnetje “het is natuurlijk nodig dat ik water bij de wijn moet doen” of “ik weet dat het belangrijk is om compromissen te sluiten”. Als je wilt, google voor de lol eens op ‘compromissen sluiten relatie’. Er verschijnt dan een keur van experts die betogen hoe belangrijk compromissen sluiten is voor een relatie en die uitleggen hoe je dat het beste kan doen.

We denken dat als onze partner zijn of haar gedrag verandert, of als wij ons eigen gedrag veranderen en ons aanpassen, het beste recept is voor een succesvolle relatie. Op ‘gedrag veranderen in relatie’ wordt frequent gezocht in Google. Wellicht komt daar ook het idee vandaan dat relaties ‘hard werken’ zijn. Dat het van beide partners vraagt zich aan te passen (waarbij waarschijnlijk elk stilletjes denkt het vooral de ander is die zich het meest moet aanpassen).

Werkt dat …?

Wel, ik nodig je graag uit daar eens je gedachten over te laten gaan. Niet je “geconditioneerde” gedachten, je aangeleerde gedachten, maar je vrije, zelfstandige gedachten.

Onlangs werd ik langs twee wegen opnieuw bevestigd in mijn perspectief dat compromissen sluiten en aanpassen voor velen – in het bijzonder op de lange termijn – NIET werkt.

De ene was een vraag over hoe je ter sprake kunt brengen als je drug gebruik (of een andere verslaving) ontdekt bij je partner. Op een constructieve manier. Dit leidde me naar internet om eens te kijken wat instanties die ervaring op het terrein van verslaving daar over schrijven. Eén van de dingen die me in het oog sprongen was het advies: “Pas je niet aan aan het gebruik (lees: gedrag) van de ander” (bijv. Bouman GGZ).

De tweede was een gesprek met iemand die meer dan twintig jaar met een partner had geleefd, die in een andere belevingswereld verkeerde. Het – voor deze persoon afwijkende – gedrag van die partner was “klein” begonnen en had geleidelijk grotere proporties aangenomen. De aanpassing gedurende die periode had ertoe geleid dat het samenwonen en leven voor de anderen in het gezin als uiteindelijk onmogelijk werd ervaren.

Dit zijn wellicht wat extremere voorbeelden … en ik hou daarvan, want het uitvergroten schijnt licht op wat ook in het klein actief is. En ik ken meer voorbeelden waarvan, in aanvang, de aanpassing minder extreem lijkt, maar na jaren niet leefbaar blijkt voor één of beide partners. Eén van de – weer wel wat meer als extreem ervaren – manieren waarop dit in sommige (veel?) relaties aan het licht komt is een affaire, een relatie met een derde. Ofwel, in de volksmond, vreemd gaan. Wat dan vaak blijkt bij de vreemd gaander, is dat deze zich in de relatie met de derde wel vrij voelt, dat deze daar wel zichzelf is, dat deze zich daar niet aanpast, noch het gevoel heeft dat dat nodig is. In die nieuwe relatie ontdekken ze dat het aanpassen toch minder goed voor hun werkte dan ze dachten. Of dat ze zich jarenlang meer hebben aangepast dan ze zich bewust waren. Voor veel mensen is het zo “gewoon” om aan te passen, om een ander tegemoet te komen, om zichzelf weg te cijferen, om een ander belangrijker te maken dan zichzelf, dat ze soms niet in de gaten hebben dat ze het doen, of hoe vaak ze het doen en op welke vele manieren.

Gebonden door compromissen en aanpassen - wanneer gedrag veranderen in relatie niet altijd een succes is

Aanpassen is aangeleerd …

Aanpassen is (voor de meesten in de meeste gevallen) een offer. We zijn sterk geconditioneerd (= zijn sterk beïnvloed om te geloven) dat offers brengen iets waardevols is. Ons een beter mens maakt. De grootste standbeelden zijn vaak voor de mensen die – naar het voor ons lijkt – de grootste offers hebben gebracht. En tja, de meesten van ons willen graag ook een standbeeld. Willen in de annalen bijgeschreven worden als een goed, of liever groots, mens. Op basis van hun daden. Op basis van hun bloed, zweet en tranen. Het zal je niet verbazen dat een schrijver van een boek met de titel ‘De Kunst van moeiteloos ZIJN’ (ik dus 😉 ) daar graag anders naar kijkt …

We zijn ook getraind om ons aan te passen door allerlei mensen die hun eigen leven graag gemakkelijker maakten door ons te laten gedragen zoals ZIJ wilden. En eerlijk is eerlijk … wij proberen dat op onze beurt weer met anderen te doen.

… maar is het ook effectief?

Terug naar de vraag of het nu zo normaal is om compromissen te sluiten, of het nu zo wenselijk is om water bij de wijn te doen. In het bijzonder op het terrein van relaties.

Het is een vraag die zich bijvoorbeeld in de praktijk opwerpt bij belangentegenstellingen. Bij conflicterende wensen of verlangens (althans, zo lijkt het dan op het eerste, vaak wat oppervlakkige gezicht). Het is een andere ingang via welke mensen soms contact met me opnemen: mijn partner wil dit en ik wil dat – wat we willen staat haaks op elkaar … hoe kunnen we dit oplossen? (Soms is de eigenlijke vraag: hoe kan ik mijn partner overtuigen dat ik het bij het juiste eind heb, hoe kan ik de ander zo ver krijgen dat deze mee gaat in mijn perspectief en doet zoals ik het graag wil?).

Ik heb nog zelden anders kunnen zien dan dat de meeste conflicten niet gaan over wat het lijkt te gaan. Dat er, als partners over een onderwerp lijnrecht tegenover elkaar komen te staan, en soms ook in de dynamieken van de destructieve relatiepatronen vastlopen, er op een andere laag een “conflict” is. En, hoe raad je het, dat is vaak vooral een innerlijk conflict bij een of beide partners. Gevoed door aanpassen, opofferen of ander gedrag, met het idee de relatie en de verbinding met de ander te bevorderen, maar wat niet werkt zolang dat ten kosten gaat van de relatie van één of beiden met zichzelf. De relatie met onszelf is de belangrijkste die er is, en ik heb tot nu toe zelden anders gezien dan dat we als we die relatie compromitteren, opofferen, of niet volledig respecteren, dat we dan zowel niet goed in ons vel (komen te) zitten, als dat dit uiteindelijk ook onze relaties met de belangrijke anderen om ons niet ten goede komt of zelfs schaadt.

Wijn waar we water aan toevoegen, smaakt toch minder, laten we – oordeelloos – zeggen anders, dan de wijn zoals deze is. Persoonlijk heb ik een voorkeur voor de niet aangelengde versie. Niet dat ik zelf in mijn relaties niet soms (mm, laat ik eerlijk zijn: vaak) op allerlei manieren van mijn partner een aangelengde versie probeerde te maken. Waar echter vooral opspeelde is dat ik van mijzelf een aangelengde versie maakte. Dat was niet zo smakelijk voor mijn partner, maar – en dat was waardoor het vooral niet werkte – dat was zeker niet smakelijk voor mijzelf.

De kracht van conflict

Een andere consequentie van compromissen sluiten – buiten het verwateren van wie we zelf zijn en van onze relatie – is dat we onszelf afsluiten van een weg naar een optimale uitkomst. Het leven heeft mij geleerd dat als er twee strijdig (lijkende) zienswijzen zijn, dat er een derde zienswijze (of oplossing, of mogelijkheid) is, die nog beter is voor ALLE betrokkenen, dan de twee oorspronkelijke. Met andere woorden: een conflict is een poort naar het ontdekking van iets wat aanvankelijk nog niet in het zichtveld van de betrokkenen ligt, maar wat door elkaars visie te respecteren en mee te nemen in beeld kan komen. In teams wordt dit vaak zo mooi zichtbaar: als één van de teamleden niet (helemaal) oké is met een bepaalde koers of beslissing, dan blijkt er vaak een nog betere optie voor handen. De “dwarsligger” is dan juist degene die de weg wijst.

Jeff Foster schreef in een mooi stukje over de zegeningen van conflict hoe conflict ons dichter bij onszelf brengt (en daarmee ook dichter bij de ander!)

Hoe kan gedrag veranderen in relatie wel werken?

We zijn allemaal veranderende persoonlijkheden, oneindig ontwikkelende wezens. Niemand staat stil. Verandering is onvermijdelijk. In de loop van ons leven veranderen onze voorkeuren en verlangens. Verandert wat we wel en niet belangrijk vinden.  Wat maakt dat ook ons gedrag in onze relaties – vanzelf, soms zonder dat we het zozeer in de gaten hebben –  zal veranderen.

Intentioneel ons gedrag veranderen in relatie zal vooral werken als daarvoor een impuls van binnen uit komt. Als we zelf WILLEN veranderen, in de eerste plaats voor onszelf. Als de aanpassing een aanpassing is aan onze eigen innerlijke beweging. Als het een verandering is waarmee en waarbij we trouw blijven aan wie wij in essentie zijn.

Wat nu?

Mocht je nog eens wat verder willen duiken in de vele stromingen op relatieterrein, er is al genoeg te vinden op internet, kun je heel veel vinden over hoe we elkaar als partners tegemoet kunnen komen. Hoe we van onze partners kunnen vragen wat we nodig hebben. Hoe we onze partners kunnen geven wat zij nodig hebben. Er zit veel moois in die stromingen, er zit veel in wat ons kan helpen om op een (meer) verbindende manier contact te maken met elkaar. Effectiever en constructief te kunnen communiceren.

Water & Wine by Bart Henseler on 500px.com

EN …. ik blijf lekker eigen-wijs, en schijn er graag een licht op dat water bij de wijn doen misschien toch niet zo’n goed idee is. Ik nodig jou graag uit om hier je eigen wijsheid over te vormen. Niet op basis van wat experts en goeroes zeggen en schrijven, maar op basis van wat JIJ ontdekt over wat wel en niet werkt voor jou (en jullie). Over wat jou doet floreren, wat maakt dat jij de beste versie van jezelf in de relatie in kunt brengen. In de eerste plaats voor jezelf. Je relatie(s) in de slipstream meenemend. Van YOUniqueYOU naar YOUniqueTWO.

Veel plezier met het ont-dekken, helder krijgen, experimenteren en leven van JOUW waarheid! Van JOUW verlangens. Van het leven jouw ESSENTIE, op alle terreinen van je leven en zeker ook in je relatie  😊

Henny

PS
Als ons aanpassen niet werkt voor onszelf, is het misschien ook niet zo effectief om dat van een ander te vragen …  😉

 

Meer lezen:
Voor jezelf opkomen – gezond egoïsme

Credits afbeeldingen:
Adri Burghout, illustrator – ‘Water bij de wijn

Engin Akyurt op Pixabay
Bart Henseler op 500px – ‘Water and Wine

Eenzaam in relatie – is er een remedie?

Eenzaam in relatie, kan dat?

Alleen in relatie - stel eenzaam

Onlangs ontving ik via een reactie op het artikel ‘Relatie redden door herkennen drie destructieve patronen’ deze prachtige, helemaal-uit-de-tenen hartenkreet van Dineke, soms eenzaam in relatie …

Ik heb niets te klagen. Mijn verhaal is vele malen zonniger dan wat ik om mij heen zie en aan verhalen van anderen lees.
Toch klaag ik. Toch voel ik mij alleen.
Kan je een te veel behoefte aan verbondenheid hebben? Ik ervaar verbondenheid door gesprekken, mijn man minder.  Ik probeer echt goed te kijken naar mijn behoefte en die van hem en onze manieren van communicatie. En dan toch die eenzaamheid. Hoort het er dan gewoon bij? Zijn we uiteindelijk misschien wel altijd alleen? Ik begrijp wel dat niemand alles volledig kan begrijpen en zien en waarderen. Ik moet ‘het’ vast meer in mijzelf zoeken. Alleen wat is ‘het’ dan precies? En waarom verwacht ik zoveel? En is het te veel? Kan het zijn dat de ene persoon meer verbondenheid nodig heeft dan de ander? Hoe kan ik mijn vraatzucht in dit opzicht dan oplossen?
Ik zou me zo graag niet meer alleen voelen.

Voor mensen die niet in een relatie zijn, kan het vreemd klinken, aangezien een partner de oplossing lijkt voor hun eenzaamheid. Toch zijn er genoeg, veel, mensen die in relatie zijn en zich alleen voelen. En zoals bovenstaande hartenkreet illustreert, ook in relaties die op vele vlakken als goed ervaren worden en waarbij beide partners blij met elkaar zijn.

Verbondenheid de remedie?

Het zijn mooie vragen die Dineke in het citaat stelt. En is een (groter) gevoel van verbondenheid dat wat de gevoelens van alleen zijn kan wegnemen? Wat dan weer de vraag oproept wat dat gevoel van verbondenheid geeft.

Ik maak graag onderscheid in 5 vormen van verbondenheid, van verbinding of connectie:

1. Verbinding met onszelf

In hoeverre zijn we verbonden met ons eigen lijf en ons eigen hart? In hoeverre zijn we verbonden met onze eigen verlangens en impulsen? In hoeverre zijn we verbonden met onze eigen gevoelens en emoties?

Zonder verbinding met onszelf kunnen we niet of nauwelijks verbinding met een ander voelen. Het is nodig dat we onszelf voelen om de ander te kunnen voelen. Eenzaam in relatie kan geworteld zijn in eenzaam in onszelf. Zoals ook gevoelens van tekort aan liefde en aandacht van anderen wortels kunnen hebben in weinig liefde en aandacht voor onszelf van onszelf. Het artikel over de ‘moeder illusie’ beschrijft hoe pogingen om bij anderen te halen wat we alleen aan onszelf kunnen geven, funest kan zijn voor onze liefdesrelaties.

REMEDIE  Stilte. Klinkt wellicht contra-intuïtief … het is in de stilte, in het alleen zijn, in het niet(s) doen, dat we onszelf het best kunnen voelen. Acceptatie.  Omarmen wat is, in plaats van ervan weg proberen te komen. Zoals bijvoorbeeld het ongemak van alleen voelen toestaan. In de acceptatie omarmen we niet alleen wat is, maar ook onszelf. 

2. Verbinding met de bron

Dit is ook een vorm van verbondenheid met onszelf, maar dan ons niet fysieke zelf. Er worden vele namen voor gebruikt: Ziel, Hoger Zelf, Innerlijk Zelf, Goddelijk Zelf, God, Universum, Bron …

Deze verbinding vraagt om de eerste verbondenheid met onszelf. Zonder contact met ons lijf, ons hart, onze intuïtie, onze gevoelens en emoties, is verbinding met het Goddelijke, het Universele, het niet fysieke nauwelijks mogelijk of zal ons nauwelijks voeden.

Verbinding met dit spirituele ZELF is geworteld in een weten dat er meer is, dat we meer ZIJN, meer dan deze homp botten, vlees en bloed. Een weten dat we oneindig bewustzijn zijn, deel van en uitdrukking van een nog groter en omvattender oneindige intelligentie. Een weten dat alles met alles in verbinding staat.

Hoewel dit van de 5 vormen van verbinding die ik hier beschrijf de meest “vage” is, en sommigen er mogelijk weinig of niets mee hebben, zou het gebrek aan deze connectie wel eens een van de belangrijkste oorzaken van gevoelens van eenzaamheid kunnen zijn.

REMEDIE  Stilte. Opnieuw, het is in de stilte, in het bijzonder de stilte van ons hoofd, de stilte van onze gedachten, dat we deze meer mystieke dimensie van ons wezen kunnen ervaren. Meditatie. Een van de vele manieren waarop we stil kunnen worden. Natuur. Buiten zijn, in de natuur, ons verwonderen over de magie van alles wat leeft. Contact maken met het goddelijke via het majestueuze van natuur en universum. Seks. Seksuele energie is levensenergie, levensenergie is creatieve energie, scheppende energie. Contact met onze seksualiteit is een poort naar diepe(re) verbinding met onszelf, de ander en dat wat God(delijk) genoemd wordt. NOOT Dit gaat niet persé over het ‘bedrijven’ van seks. Hoewel seksuele activiteit ons zeker ook diep(er) in contact met het goddelijke kan brengen, zal seksuele uitwisseling met een ander ook om verbinding #3 vragen (heilige seks, aandachtige seks, verbonden seks).

3. Verbinding met anderen

Eenzaam in relatie - Verbinding

Het is een zo menselijke behoefte … verbinding voelen met de mensen om ons heen. Familie, kinderen, vrienden, partner. Zoals we behoefte hebben aan lucht, water, voedsel en beweging, hebben we behoefte aan aanraking, aandacht en menselijk contact. Bowlby heeft zijn leven gewijd aan deze behoefte en er na jarenlang onderzoek een hele theorie over geformuleerd, de hechtingstheorie. Het boek van Dr. Sue Johnson, ‘Hou me vast’, de inspiratie voor het artikel ‘Relatie redden door het herkennen van 3 destructieve patronen’, is gebaseerd op deze theorie.  Dit boek (en blog) beschrijft hoe onze behoefte aan verbinding, hechting, en onze angsten de verbinding met de mensen die ons het meest na staan te verliezen, juist zo’n verstorende invloed kan hebben op onze meest intieme relaties.

Gebrek aan verbinding #1 en #2 doen ons sterker hunkeren naar verbinding #3.  Weinig of geen verbinding met onszelf maakt bovendien dat verbinding met anderen niet of nauwelijks mogelijk is – er is geen punt van waaruit we kunnen verbinden. Als we onszelf niet kunnen voelen kunnen we een ander niet voelen. Verbinding met anderen wordt dan iets leegs dat niet voedt. Jan Geurtz schreef een prachtig boek over deze dynamiek, ‘Verslaafd Aan Liefde’.  Zoals verslaving aan chocola (of wat dan ook) een compensatie kan zijn voor een of ander gemis, kunnen we verslaafd zijn aan verbinding met, lees ook: bevestiging, waardering, liefde van, anderen als compensatie voor gemis van verbinding met onszelf. Het is nooit genoeg, we worden als een jengelend kind waar onze partner vroeg of laat genoeg van krijgt.

Is er nu iets mis met onze behoefte aan verbinding, aan menselijk contact? Dat lijkt me niet, het is een van de aspecten die ons leven mooi maakt, méér maakt, die ons leven verrijkt en verdiept. Waar we op vastlopen is niet de behoefte, maar de behoeftigheid. Waar we ook op vastlopen is dat we niet weten hoe we kunnen vragen wat we nodig hebben. We weten niet hoe we deze behoefte op een volwassen manier kunnen vervullen. En maar al te vaak, voor velen, rennen we hard weg als we ontvangen waar we zo naar hunkeren. Uit angst het weer te verliezen. Omdat we geen weg weten met de intensiteit van echt contact. Omdat we niet gewend zijn werkelijk te voelen en aanwezig te zijn, met onszelf en de ander.

REMEDIE Zorg voor goed jezelf. Maak eerst contact met jezelf. Je lijf. Je innerlijk zelf. Zorg voor verbinding #1 en #2. Vraag. Leer hoe te vragen. Vragen vanaf een volwassen plek, vanuit een energie die niet trekt, dwingt of manipuleert, en waarbij de ander vrij is om ‘nee’ te zeggen. Vragen vanuit openheid en kwetsbaarheid. Veel zullen graag tegemoet komen aan een authentiek “Ik heb je nodig”. Geef. Geef wat je nodig hebt. Geef aandacht. Geef begrip. Geef ruimte. Laat je liefde stromen en ervaar dat dat wellicht hetgene is wat je in de eerste plaats nodig hebt. Dat je eigen liefde kan stromen. Dat je de stroom van je eigen liefde niet blokkeert. Voel. Geef je zelf de ruimte, sta de stilte toe, die nodig is om te kunnen voelen. Jezelf voelen. De ander voelen. Voelen dat de ander jou voelt. 

4. Verbinding om je veilig te voelen

De eerste drie vormen van verbinding hebben betrekking op een staat van zijn die ‘human spirit‘ wordt genoemd. Verbinding vanuit bewustzijn. Er is ook een vorm van verbinding die uit een andere staat van zijn voorkomt en die ‘human animal‘ wordt genoemd.

De staat van ‘human animal‘ is onze overlevingsstaat, die drijft op onze instincten, oeroude programma’s die gerelateerd zijn aan  meer primitieve hersenfuncties. Veel gedrag dat als typisch ‘mannelijk’ of ‘vrouwelijk’ wordt gekenmerkt is geworteld in deze oude programma’s. Waarbij deze ‘masculine’ en ‘feminiene’ tendenties in de huidige tijd overigens bij beide seksen voorkomen!

Eenzaam in relatie - behoefte verbindingVolgens Alison Armstrong is behoefte aan verbinding één  van die ‘vrouwelijk’ programma’s. Een programma dat erop is gericht de veiligheid te waarborgen. Door zich verbonden te voelen zich veilig te voelen. Dit programma drijft mensen ertoe – en nogmaals, deze ‘feminiene’ modus kan zowel bij vrouwen als mannen actief zijn! – veelvuldig contact te zoeken met hun partner en zich ongemakkelijk en onzeker te voelen als er te lang geen contact is geweest. Excessief gebruik van SMS, WhatsApp en Facebook, soms tot irritatie van de partner, kunnen een uiting zijn van deze vorm van behoefte aan verbinding.

Ook hier: het ontbreken van de voorgaande vormen van verbinding, in het bijzonder #1 en 2, maar ook onvoldoende kwalitijd in #3, kunnen de behoefte aan verbinding #4 doen vergroten.

REMEDIE Tracking. Tracking is het waarnemen van onze eigen gevoelens en gedachten. Het observeren van onze eigen innerlijke bewegingen. Tracking helpt ons bewust te zijn dat we in ‘human animal’ modus zijn en primitieve instincten actief zijn. Het geeft ons de mogelijkheid om weer naar ‘human spirit’ te bewegen en op een volwassen manier met deze behoefte aan veiligheid om te gaan. Afspraken. Check voor jezelf hoe lang je zonder contact kunt. Na welke periode van radiostilte ‘human animal’ onrustig wordt. En maak afspraken over in welke frequentie en hoe je contact houdt met je partner. Vangnetwerk. Zorg dat je niet afhankelijk bent van één persoon voor je behoefte aan contact en verbinding. Zorg voor en onderhoud banden met vrienden en familie. Zodat je niet met je hele gewicht (van contactbehoefte) aan je partner hoeft te hangen, maar dat dat gewicht verdeeld wordt over een (vang)netwerk van contacten.

5. Geconditioneerde behoefte aan verbinding

Al vroeg in ons leven worden de meesten van ons sterk geconditioneerd om dingen te geloven die meer met afhankelijkheid dan met werkelijke verbinding te maken hebben. Bijvoorbeeld de conditonering dat iemand missen een teken van liefde en verbinding is. “Als jij weg bent en je mist me niet, dan houd je niet (genoeg) van mij” is het geloof. “Als jij me niet elke dag belt, ben ik niet belangrijk (genoeg) voor je” is een ander. Ook zijn we geconditioneerd om te geloven dat het hoogste goed in een relatie is om de ander gelukkig te maken. Hollywood draagt een stevig steentje bij aan dat geloof.

Dergelijke overtuigingen, deze geconditioneerde behoeften aan verbinding, staan echte verbinding eerder in de weg dan dat ze diepe intimiteit bevorderen.

REMEDIE Tracking. Opnieuw, onze eigen gedachten observeren helpt ons bewust te worden van onze conditioneringen, van onze geloofssystemen. En biedt ons de gelegenheid deze los te laten. Te kiezen voor andere geloofssystemen die ons en onze relaties meer dienen. Lezen. Boeken van auteurs als Eckhart Tolle, Byron Katie en bijv. de hierboven genoemde Jan Geurtz helpen ons ook meer zicht te krijgen op onze innerlijke dynamieken en conditioneringen. Het boek ‘Insights To Intimacy‘ door Christian Pankhurst beschrijft een aantal relatie dynamieken, tracking en communicatie vaardigheden om verbinding te maken en herstellen. Coaching. Het valt niet altijd mee om in de spiegel van ons eigen innerlijk te kijken. Hoeveel we ook gedaan hebben aan persoonlijke ontwikkeling en training, soms hebben we blinde vlekken waarbij een ander ons kan helpen deze te doorzien. Soms kunnen familie of vrienden hierin veel betekenen, soms kan juist een coach de veilige setting bieden om in die spiegel te kijken en wegen te vinden naar beter werkende relaties en de verlangde verbinding. 

Hoort eenzaamheid erbij?

Alleen in relatie - verbinding met jezelf

Terug naar de vragen van de vrouw die haar hartenkreet deelde op mijn blog:

Kan je een te veel behoefte aan verbondenheid hebben?

Het is interessant om eens te kijken op welk vlak van de hierboven beschreven vormen van verbinding de grote behoefte aan verbondenheid speelt. Mogelijk is er een sterke behoefte op een bepaald vlak, omdat de behoefte op andere niveaus weinig aandacht krijgt. Als de behoefte voelt als ’te veel’, dan kan dat een aanwijzing zijn dat het een poging is tot compensatie van een gemis (behoefte) op een ander niveau.

Zijn we uiteindelijk misschien wel altijd alleen?

Ja, ik denk dat we op een bepaalde manier altijd ‘alleen’ zijn. We zijn zo uniek dat op niveau van onze persoonlijkheid volledig begrip voor elkaar onmogelijk is. En ook niet nodig is. Een deel van onze behoefte aan begrip, gezien / gehoord worden en waardering komt voort uit de conditionering die ons heeft geleerd wat een ander vindt belangrijker te maken dan wat we zelf vinden.

Ik zou me zo graag niet meer alleen voelen.

Geldt dat ook voor jou? Ik ben benieuwd of het verschil gaat maken als je meer inzicht hebt in de verschillende vormen van verbinding en waar jouw behoeften in het bijzonder liggen. Of het verschil gaat maken als je meer zicht hebt op wat conditionering is en welke behoefte een compensatie is, zoals de gang naar de koelkast een compensatie kan zijn. Als je weet wat je werkelijk nodig hebt, kun je er beter voor zorgen dat je het krijgt.

EN … “negatieve” gevoelens, zoals ook eenzaamheid, zijn een aspect van het menselijk leven. Ons verzet ertegen is vaak meer een probleem dan het gevoel zelf. We hebben geleerd dat het niet OK is om ons niet goed te voelen. We hebben het idee dat we altijd gelukkig moeten zijn, dat we iets niet goed doen als we niet voortdurend in opperste staat van geluk verkeren. Er is vaak een soort intolerantie voor minder prettige gevoelens of emoties. Als we met al onze gevoelens en emoties kunnen zijn, als we ze kunnen toestaan, als we ze kunnen omarmen en accepteren, verandert er waarschijnlijk al veel. Mogelijk zelfs de gevoelens van eenzaamheid, ook als eenzaam in relatie …

Met veel dank aan Dineke, voor het stellen van de vraag en de inspiratie voor dit artikel! Klik hier om haar volledige bericht te lezen.

Credits
Foto’s: Adobe Stock foto’s en Pixabay (Antranias, PublicDomainPictures, Babienochka).

Twijfel over relatie?

Twijfel over relatie? Foto Matthias Leberle via Flickr

“NIEUWETIJDS RELATIES” als antwoord op twijfel over relatie in tijd van veranderingen op het vlak van verbinding en intimiteit

Verworvenheden van de huidige tijd, zoals zelfontplooiing en veel keuzevrijheid brengen nieuwe vraagstukken met zich mee. Zeker ook in relaties. Daarbij kan ook twijfel over relatie ontstaan, niet alleen over met wie, maar ook over hoe.

Aansluitend op het idee dat er “nieuwetijds kinderen” zijn, wat overigens “nieuwetijds ouders” vergt, zijn we misschien ook toe aan “nieuwetijds relaties”. De oude concepten, veelal nog gebaseerd op het inmiddels wellicht antiek te noemen instituut ‘huwelijk’ lijken steeds minder te voldoen. Terwijl ook stellen die niet trouwen vaak in een dynamiek leven die naadloos zou passen in de setting van het huwelijk.

Een hoog percentage scheidingen wordt gezien als een signaal dat het slecht gaat in relatieland. Wat als we het succes van het relatie in deze tijd beter niet meer afmeten aan de duur en het voortbestaan ervan? Ik vind het jammer dat het einde van een relatie door velen gezien wordt als een falen, wat bovendien vele eindes tot een groter drama maakt dan nodig hoeft te zijn. Wat als de gelofte om elkaar nooit te verlaten, “totdat de dood ons scheidt” één van die vele religieuze residuen is die niet meer passen in onze moderne leefwijze. Maar wel nog gevoed wordt door Hollywood romantiek en vele rituelen om ons heen. Wat als het gezonder zou zijn om af te spreken bij elkaar te blijven zolang beiden bij de relatie gediend zijn en de relatie op een mooie manier af te sluiten op het moment dat het tijd blijkt dat elk weer een eigen weg gaat? Met wellicht zelfs de kans dat relaties vervolgens toch een langere houdbaarheidsdatum blijken te hebben, als er elke dag weer opnieuw voor gekozen wordt …

En, een nieuwe(tijdse) relatie kunnen we ook met onze huidige partner hebben. We hoeven niet perse een nieuwe partner om ons relatieleven fris en levendig te houden. We kunnen ook nieuwe afspraken met onze bestaande partner maken. Nieuwe manieren van samen zijn en leven ontdekken. Maar wat mij betreft is dat niet perse “beter”. (Het zou, lijkt me, überhaupt behulpzaam zijn als we de vraag wat “beter” is, naar welke externe maatstaf dan ook, zouden kunnen los laten, en ons de vraag kunnen stellen: wat werkt nu het beste voor mij?)

Relaties in vele vormen

De ervaringen van relatie therapeut en schrijver Esther Perel in haar werk met stellen en tijdens haar bezoeken aan vele landen en culturen over de hele wereld bevestigen deze ontwikkeling. Relaties kunnen tegenwoordig vele vormen hebben. Ze ziet een verschuiving waarin mensen proberen helder te krijgen: Welk soort relatie past het beste bij mij? Hoe ga ik om met de keuze mogelijkheden in het uitgebreide spectrum tussen monogamie en polyamorie? Hoe kan ik mijn relatie vorm geven op een manier die werkelijk aansluit bij wie ik ben en wat ik wil?

Onderstaande is een vertaling / bewerking van een interview met Esther Perel door Layla Martin, waarin dit onderwerp aan bod komt. Het volledige origineel is hier te bekijken op YouTube (Engels).

Layla Martin and Esther Perel talk on YouTube

Wat we zien is het ontsluiten van compleet nieuwe mogelijkheden rond relaties, toegewijde relaties, volwassen intimiteit. Ik geloof niet dat het alleen maar gaat om het concept van sexuele grenzen tussen monogamie (gedefinieerd als sexuele exclusiviteit) en polyamorie. Ik denk dat het veel breder is!

De nieuwe tijd

Op de eerste plaats hebben we allemaal sexuele ervaringen die beginnen in onze vroege tienerjaren. In het verleden was het gebruikelijk dat je het huwelijk binnentrad en dan voor de eerste keer sex had. Nu treed je het huwelijk binnen en stop je met sex hebben met anderen. Dat is een fundamenteel verschil.

Een tweede fundamenteel verschil is dat we gewoon waren te denken dat monogamie één persoon voor de rest van ons leven betekende. Tegenwoordig betekent het één persoon tegelijkertijd (“seriële monogamie”).

Meer keuze, minder zekerheid

Blindfolded.

Dit betekent dat, net zoals in alle andere aspecten van ons leven, met meer keuzemogelijkheden ook meer onzekerheid ontstaat. En we moeten die onzekerheid leren accepteren. Je kan niet tegelijkertijd in de paradox van keuze leven, een aanval van angst om iets te missen hebben, alle opties willen en dan zeggen: “Ik wil zeker zijn, zeker dat ik DE partner voor het leven heb gevonden.” Je kunt niet plotsklaps, midden in die oceaan van onzekerheid, de zekerheidbel horen rinkelen, die zegt: “Jij bent de ware! Ik kijk niet langer links, ik kijk niet langer rechts, jij bent het!”

Wanneer je je laat meenemen in deze ontsluiting van mogelijkheden, dan moet je begrijpen dat wanneer je één optie kiest, dat niet betekent dat andere opties er niet meer zijn. Eigenlijk zeg je gewoon: “Deze optie kies ik voor nu.” Voor nu! De huidige relaties duren per definitie slechts zolang als de partners er hun geluk in vinden. Echter, ze zeggen niet “Voor nu”. Ze zeggen “Voor altijd”, hoewel ze heel goed weten dat het voor nu is. Dus kunnen we net zo goed vanaf het begin eerlijk zijn en zeggen: “Voor nu … en ik hoop dat dit ‘nu’ voortduurt”.

Het is een beetje zoals naar Amsterdam komen. Weinig mensen komen naar Amsterdam met de intentie voor altijd te blijven. De meesten komen naar Amsterdam voor een tijdje. En dan kijken ze achterom en zeggen: “Ahh, ik ben al 22 jaar in Amsterdam!”. Doe het relatie ding op de zelfde manier! Waarbij je start en zegt: “Voor nu … ik kwam slechts voor een maand, ik heb simpelweg mijn retour ticket niet gebruikt … het begon met Tinder, ik dacht dat het een avondje plezier was … en toen werd het meer serieus, ik het werd drie jaar en nu is het al dertien jaar, maar het is nog steeds voor nu.” In feite is dat wat je staande en gaande houdt, het houd je veel frisser en betrokkener.

Overigens, wat de onzekerheid betreft, die is er altijd al geweest. Altijd was er veel onzekerheid, maar hier gaat het om het soort onzekerheid waarbij we de illusie kunnen hebben dat we het in onze macht hebben om zekerheid te creëren, dat het in ons vermogen ligt om de omstandigheden te controleren. En dat VOELT onzekerder. We voelen ons niet onzeker bij de onvoorspelbaarheid van het weer, we denken dat we er toch niets aan kunnen doen. Maar in relaties denken we dat het aan ons ligt als het niet gaat zoals we zouden willen. Keuze impliceert dat we denken dat we invloed hebben, met invloed komt een gevoel van verantwoordelijkheid, en die verantwoordelijkheid kan onzeker voelen en druk opleveren … “Als ik maar het juiste kies!”

Constante verandering de enige zekerheid

Het tweede aspect in de moderne relatie dynamiek is dat het verandert. Meer dan vroeger. Al was het maar omdat we langer leven en dus langer samen kunnen zijn. En ontwikkelingen gaan sneller, ook wij ontwikkelen sneller. Er is geen garantie dat twee partners in dezelfde richting of hetzelfde tempo zullen ontwikkelen. Bij een hoger tempo en langere duur kunnen de verschillen verder uit elkaar komen liggen.

Als je lang met iemand samen bent, zul je een veelheid aan verschillende relaties hebben. Je kunt het zo zien tegenwoordig: de meesten van ons zullen twee of drie toegewijde langer durende relaties in hun leven hebben. Sommigen van ons zullen dat met dezelfde persoon doen, anderen met verschillende personen.

Dit is wat continu gebeurt: je herdefinieert, je herstart, je overdenkt, je droomt opnieuw. De dynamiek verandert, het niveau van onderlinge afhankelijkheid wijzigt, de machtsstructuur verschuift, de broodwinnaar en de primaire ouder veranderen … veel dingen zullen anders worden! Denk dus niet: “Ik heb een model in mijn hoofd, ik ga de ware vinden, ik plak mijn verhaal op die ene en we zullen nog lang en gelukkig samen leven.” Je hebt niet één verhaal, je hebt meerdere verhalen. Je hebt niet één sexualiteit, je hebt je sexualiteit van je tienerjaren, van je twintiger jaar, je dertiger … en weet je wat het meest verandert? Je sexualiteit! Je niveau van zelf acceptatie. De mate waarin je je goed voelt over jezelf is wat hoe je voelt over sex verandert. Niet je uiterlijk en je gewicht en de mensen die je onderweg hebt ontmoet, of het soort interacties dat je had. Je hebt een heel andere sexualiteit wanneer je je plotseling competent en zeker voelt. Je hebt ook weer een andere sexualiteit wanneer je ouder wordt. Dan heb je weer een andere sexualiteit wanneer je een nieuw soort oefeningen ontdekt, waarvan je voorheen het bestaan niet van kende en dat ineens je nieuwe fetish wordt. We hebben meerdere sexualiteiten.

Nieuwetijdse relatie – flirten met het onbekende

Nieuwetijds relatie - Flirten met het onbekende

Begin om vloeiend te denken als antidotum bij twijfel over relatie. Vloeibaarheid, flexibiliteit, aanpasbaarheid zijn werkelijk de essentiële ingrediënten van moderne relaties. Begin te flirten met het onbekende.

Het definiëren van relaties als ‘dynamisch’, “ja” zeggen tegen alle veranderingen in het leven, brengt een diepere authenticiteit. Omarm dat dingen echt zullen veranderen en doe wat werkelijk werkt nu, in plaats van een gefixeerd plaatje in ons hoofd proberen forceren.

Dus, mik niet op zekerheid als je in vervoering bent over het open-einde en steeds veranderende karakter van elke app op je telefoon. Je doet dit ook niet meer met werk. Niemand is meer op zoek naar een baan voor het leven. Dit is het nieuwe model.

Vervolgens: wees eerlijk tegen jezelf, probeer jezelf niet ergens in te wringen dat voor jou niet werkt. Vindt iemand van je eigen geloof: als je weet dat je meer monogaam bent, ga dan niet met iemand die de veelzijdigheid van ervaringen wil. Het zal je slechts voortdurend pijn doen. Vind een persoon van je eigen voorkeur.

Vind een persoon met wie je je kunt voorstellen samen te groeien, samen te veranderen. Het komt zo vaak voor, er zijn zoveel mensen waarop je verliefd kunt worden, er zijn veel mensen waarvan je kunt houden en die van jou kunnen houden, maar zij zijn niet noodzakelijk ook de mensen met wie je een leven kunt delen. Dat betekent niet dat je niet houdt van de persoon met wie je samenleeft, maar het is een andere set van ingredienten. Velen van ons hebben fantastische liefdes ervaringen, maar met iemand die zo volstrekt van een andere wereld is, met andere ambitities, andere waarden … Waarden zijn essentieel als ingredient om met iemand samen te zijn en samen te leven, verder dan alleen tussen de lakens.

Twijfel over relatie?

Roept dit artikel vragen op, is er herkenning of geeft het stof tot nadenken over je eigen relatie, leuk als je hieronder je reactie of vraag wilt delen! En bij twijfel over relatie, voel je ook vrij om rechtstreeks contact met me op te nemen: 06-24213133.

Credits

Inspiratie

Esther Perel - Relationships Redifined

Dit artikel is geïnspireerd door en gedeeltelijk een bewerking van deel van een gesprek van Layla Martin met Esther Perel.
Je vindt een opname van het volledige gesprek op YouTube (Engels):
Layla Martin with Esther Perel – An Intimate Session on Awaking Desire

Leestip

Esther Perel – ‘Mating in Captivity’, vertaald als ‘Erotische Intelligentie‘, bijvoorbeeld bij Bol.com.

Foto’s

Foto’s door Matthias Leberle en star of the seaa via Flickr en Takmeomeo via Pixabay.

Grenzen stellen – een kunst die je kunt leren

Grenzen stellen … hoe dan?

Road Closed - Grenzen StellenGrenzen stellen en in verbinding blijven, met jezelf én de ander, kan dat? Ja, dat kan! En eerlijk gezegd is er geen andere mogelijkheden om grenzen te stellen dan in verbinding met jezelf én de ander.

Zonder in verbinding te zijn met onszelf, kennen we onze grenzen niet eens. En hebben we geen toegang tot de natuurlijke innerlijke kracht die ons helpt een duidelijk, niet mis te verstaan signaal te geven. Zonder in verbinding te zijn met de ander, zal het signaal dat we afgeven niet landen, of juist verzet oproepen.

Wat is dat eigenlijk, een grens?

Ik hou het graag simpel: een grens is wanneer je iets niet wilt. Wanneer iets niet prettig is voor je, niet OK is. Wanneer iets te veel is voor je. Alleen jij weet waar een grens is voor je. Wanneer een grens bereikt is. Wanneer het genoeg is. Er is geen vergelijkingsmateriaal. Er is niets buiten je dat je kan vertellen waar een grens is. Daarom is verbinding met jezelf zo belangrijk. En vertrouwen dat wat jij voelt klopt. Zonder dat je dat hoeft te snappen of uit te leggen, ook niet aan jezelf! Zie ook het artikel over de assertieve grondrechten.

Een grens stellen werkt verbindend

Tja, dat klinkt waarschijnlijk een beetje raar. En toch … juist door grenzen te stellen maak je een dieper contact met een ander. Je laat iets van jezelf zien. Je bent echt, eerlijk. Dat geeft een ander de gelegenheid jou (nog) meer te voelen. Bovendien, zonder verbinding met de ander is het lastig om effectief je grenzen te stellen en bewaren. Weer iets dat wellicht wat paradoxaal klinkt: goed grenzen stellen gaat makkelijker vanuit verbindende communicatie.

Verbindende communicatie is communicatie waarbij we vanuit contact met onszelf contact maken met de ander. Waarbij we volledig present zijn en checken of de ander ook present is. Present in de betekenis van met onze volledige aandacht erbij. Waarbij we alleen zenden als we weten dat de ander in ontvang stand staat. Waarbij we de ander ruimte geven om te verwerken wat we zenden en daarop te reageren. En waarbij we de ander authentieke, spontane respons geven op hun reactie.

Drie communicatieve strategieën

Mm, “strategieën” … dat klinkt niet zo heel erg spontaan en authentiek, wel? En toch kan het handig zijn, zeker als je niet gewend bent om grenzen te stellen, een beetje te spelen met communicatieve strategieën, totdat grenzen stellen je zo eigen is geworden dat je spontane respons op wat er om je heen gebeurt volstaat. Spontane reacties zoals we nog bij kinderen zien, en die bij veel volwassenen eruit getraind zijn.

Dus … hierbij drie manieren waarop je grenzen kunt stellen, gebaseerd op je assertieve grondrechten (NB in het e-book ‘Grenzen Stellen’ vind je in het totaal tien grondrechten!)

Let wel: niet elke strategie is geschikt in elke situatie!

1. Vruchtbaar conflict

Dit is mijn favoriete strategie! Vooral voor situaties waarin jouw grens (of verlangen) lijkt te botsen met de grens of verlangen van de ander. En voor alle duidelijkheid: het heeft NIETS te maken met ‘water bij de wijn doen’. Of met het veel gehoorde standpunt dat compromissen sluiten de basis is voor een goede relatie. Het idee dat beide partners in een relatie iets moeten inleveren om in harmonie met elkaar te kunnen samen leven. “Het is een kwestie van geven en nemen” is een uitspraak die ik vaak uit de mond van mijn klanten hoor.

Contrast - Vruchtbaar conflictDe strategie van het ‘Vruchtbaar conflict’ omarmt juist tegenstellingen. Wederzijds respect voor in eerste instantie tegenstrijdig ogende belangen leidt tot overeenstemming over een oplossing die aanvankelijk nog niet binnen het blikveld van elk der betrokkenen lag. Deze strategie opent de deur naar het ‘wonder’ om tot een overeenstemming te komen die voor beide betrokkenen de beste is, voor beiden meerwaarde heeft. Een hogere wijsheid als het ware, die binnen handbereik komt als twee mensen op zoek gaan naar een oplossing die voor allebei bevredigend is. Zonder compromis. Zonder in te leveren. De uitkomst is dan vaak iets dat geen van beiden vooraf had kunnen bedenken en die hun eigen verwachtingen zelfs overtreft!

De manier om dit te doen is:

  1. Bevestig elkaar dat je elkaars standpunt wilt respecteren en dat je ernaar streeft tot een overeenstemming te komen waar jullie beiden je volledig in kunnen vinden.
  2. Wissel vervolgens uit wat voor elk de ideale oplossing of weg is. Het werkt vaak goed om daarbij deze “wondervraag” te gebruiken: “Als ik het helemaal voor het zeggen had, als het helemaal op mijn manier zou gaan, dan zou ….”
  3. Dan ga je door met beurtelings deze zin afmaken, waarbij je telkens aansluit op aspecten van het scenario van de ander waar je in kunt vinden en daar dan je eigen wensen of draai aan toevoegt. De essentie van wat elk wil blijft gehandhaafd.

Als je deze strategie wilt toepassen, zorg dan eerst dat je allebei ontspannen bent, dat je fit bent en dat je je in staat voelt om werkelijk naar de ander te luisteren en er met je volle aandacht bij te zijn. Dit kan erg leuk zijn, maar werkt niet goed als je moe bent, onder druk staat of tot een snelle oplossing of besluit wilt komen.

2. Liefdevol herhalen

Grenzen stellen - kapotte grammofoonDe strategie van het herhalen, ook wel ‘de kapotte grammofoonplaat’ genoemd, kan heel effectief zijn als een ander probeert aan je grens te tornen, nadat je deze hebt gecommuniceerd. Wanneer een ander met je in discussie gaat en met een scala aan argumenten probeert toch zijn of haar eigen wens voor elkaar te krijgen. Cruciaal bij deze strategie is dat je geen redenen geeft voor je grens! Elke reden die je geeft is munitie voor de ander om je met nieuwe argumenten te bestoken. Het antwoord op de vraag “Waarom?” is dan “Daarom!” … of vriendelijker geformuleerd: “Omdat ik het (niet) wil”. Daarmee nemen we volledige verantwoordelijkheid voor onze grens, en proberen we deze niet met allerlei externe redenen te ‘versterken’ – wat in de praktijk verzwakken blijkt te zijn.

Je herhaalt simpelweg je “nee”, of wat je (niet) wilt. Eventueel in een licht andere formulering, zodat het niet te mechanisch overkomt en gaat irriteren. Denk eraan: blijf in verbinding! Het is vanuit in contact blijven met de ander dat je dit effectief kunt toepassen. Anders zou het als een rode lap op een stier kunnen werken. Vandaar ‘liefdevol’ (en geduldig) herhalen. Heb begrip voor de anders teleurstelling en blijf tegelijk bij je eigen grens. We hoeven niet te bereiken dat de ander onze grens begrijpt! Wat we willen is dat de ander onze grens respecteert.

3. Liefdevol negeren

Deze strategie kan goed werken in situaties waarin een ander herhaaldelijk aandacht vraagt voor iets, bijvoorbeeld in de vorm van klagen, en je voelt dat dat je energie kost. In het bijzonder als je in het verleden hebt gemerkt dat erop in gaan, er tegen in gaan, of proberen te helpen niets opleveren en jou alleen nog verder uitputten.

Het betekent dat je vanuit je hart in contact blijft met de ander, terwijl je niet ingaat op waar de ander je aandacht voor vraagt. Je duwt de ander niet weg, maar blijft in verbinding en leidt de aandacht naar een ander onderwerp. Belangrijk is dat jij zorgt dat je in contact met je eigen centrum blijft, dat jij in jezelf kunt ontspannen in aanwezigheid van de ander en jezelf de ruimte kunt geven helemaal niets te hoeven met het (emotioneel/energetisch) appèl van de ander. Als het je lukt om met je aandacht bij de ander te blijven, zonder oordeel, zonder dat er iets hoeft (noch jij noch de ander), zonder in te gaan op de inhoud of het appèl van de ander, heb je grote kans dat bijv. een klaagzang van de ander als het ware uitdooft.

Oefening baart kunst

Als je je hele leven vooral gericht bent geweest om de lieve vrede te bewaren en om het anderen naar hun zin te maken, valt het niet altijd mee om je grenzen te gaan stellen. Het lijkt misschien niet zo, maar hoe eerder je je grens kenbaar maakt, hoe makkelijker het is. Wacht bij voorkeur niet totdat iemand al met een voet op de grens staat, of er al overheen is.

Wegmarkering - Grenzen communiceren

Net als de ribbels aan de kant van de weg, die voorkomen dat je in de vangrails of sloot belandt … geef in een vroeg stadium duidelijke signalen, zodat het niet nodig is om op een meer rigoureuze manier je grenzen te bewaken. Sta jezelf toe het niet perfect te doen. En misschien lukt het je zelfs om er plezier in te scheppen!

Wil je weten hoe coaching je kan helpen om je grenzen meer helder te krijgen en duidelijker te communiceren, neem dan gerust contact met me op!

Inspiratie: Manuel J. Smith, ‘Als ik nee zeg, voel ik me schuldig’
Credits foto’s: Pixabay.com / Morguefile.com

Verlatingsangst relatie en verdriet als medicijn

Verlatingsangst relatie

… een bijzonder thema dat blijkt samen te hangen met angst voor succes, collectieve onderdrukking  van vrijheid en individualiteit, niet gevoeld verdriet en verslaving aan het anderen naar de zin maken. Bethany Webster legt op een mooie manier de vinger op een zeer zere plek. Niet alleen voor vrouwen, ook voor mannen. Want waar je hier “vrouw” leest, kun je ook “het vrouwelijke” lezen.

In het artikel over destructieve patronen beschreef ik hoe verlatingsangst relatie zich zo pijnlijk kan manifesteren. Dit artikel gaat wat dieper in op de oude wond die maakt dat we zo bang zijn de ander te verliezen, en die maakt dat velen zichzelf inleveren om de ander te behouden (of te winnen).

Girl worried - RyanMcGuire

Vrede sluiten met onze Kracht en de “Pleaser” laten gaan

Oorspronkelijke titel:
Making Peace with Our Power and Releasing the “Pleaser
door Bethany Webster, Womb of Light

Angst voor succes

Veel vrouwen spreken deze angst uit: “Ik ben bang dat als ik succesvol wordt, ik alleen zal zijn.”

Ik heb met vrouwen uit talrijke landen over de hele wereld gesproken, die deze uitspraak deden. En sommigen hebben een vreemde, overweldigende angst gedeeld dat hun moeder dood zal gaan als ze slagen. Dat mag irrationeel lijken, of op niets gegrond. Maar het heeft zijn wortels in zeer reële situaties die zeer vroeg in het leven plaats vonden. het is belangrijk om dit op een persoonlijk en cultureel niveau te begrijpen, omdat vanaf het moment dat we het begrijpen, bevrijden we ons van de greep van een oeroud patroon dat vrouwen eeuwenlang klein heeft gehouden.

We zijn NIET bang voor succes. Dat is een misverstand. Waar we werkelijk bang voor zijn is verlating.

De “angst voor succes” geeft aan dat we vroeger in ons leven hebben geleerd om succes onlosmakelijk te verbinden met verlies.

Meisje met beer - greyerbabyOnder de angst voor succes ligt  de herinnering aan de verlating die we in het verleden als kind hebben ervaren gedurende momenten wanneer ons plezier en onze levensvreugde de boosheid, angst of jaloezie van onze ouders opriepen. Dat is hoe we leren om onze persoonlijke vreugde te koppelen met een verlies van verbinding.

De “angst voor succes” is een echo van deze herinnering.

Ik geloof niet dat we bang zijn dat we “krachtig voorbij maatstaven” zijn, zoals Marianne Williamson beschrijft in haar beroemde citaat. Ik denk dat het kind in ons bang is voor de permanente (definitieve) verbanning die het ons toe-eigenen van die grootse kracht zou betekenen.

Culturele achtergrond

Er is een tekort bewustzijn dat intrinsiek verbonden is aan onze patriarchale cultuur. Het is de onzichtbare achtergrond van al onze tegenwoordige problemen. Het is zo verweven in het weefsel van onze maatschappij, dat het nauwelijks waarneembaar is. Het is het geloof dat er altijd een “het een of het ander” is.

De diepere oorzaak van deze doordringende schaarste heeft zijn wortels in individuele levens in de loop van de eeuwen. De waarheid is dat de eerste schaarste die we ooit hebben ervaren, de verschrikking was van ons in de steek gelaten voelen door die ene persoon die we nodig hadden om te overleven, onze moeders (tijdelijk dan wel langdurend).

Historisch gezien hebben we geleefd in een cultuur die angsten van kinderen niet serieus neemt. We leven in een cultuur die angsten van kinderen op grote schaal afdoet als onbetekenend en niets om ons zorgen over te maken. Het is waar dat vanuit het perspectief van een volwassene de dingen voor kinderen angstaanjagend zijn, onbeduidend zijn voor volwassenen. Maar ons onvermogen om de extra stap te doen om ons in te leven hoe het voelt vanuit het perspectief van het kind toont hoe afgesneden de meesten onder ons zijn van de pijn uit onze eigen kindertijd.

Eigen pijn volwassene

Man verdriet - geraltOuders kunnen kinderen niet volledig beschermen tegen het ooit ervaren van momenten van angst of alleen voelen. Echter, ze kunnen wel consistent met hen meevoelen, zodat het kind in de loop van de tijd een dominerend algeheel gevoel van veiligheid ontwikkeld. Empathie is de sleutel. En deze empathie is meer binnen bereik voor volwassenen die het verdriet van hun eigen verleden genoeg hebben gevoeld dat zij de pijn van hun kind niet hoeven te vermijden als een manier om hun EIGEN pijn uit de weg te gaan.

Herhaaldelijk hoor ik van vrouwen die mijn online training doen dat hoe meer zij de liefhebbende innerlijke moeder voor hun innerlijk kind belichamen, hoe beter ze in staat blijken om meer aanwezig, inlevend en emotioneel beschikbaar voor hun kinderen te zijn. Uitmondend in een toenemend rijke (en verrijkende) verbinding tussen hen.

Collectieve onderdrukking van de krachtige vrouw

In onze cultuur hebben we vrouwelijke kracht gelijk gelijkgesteld met verlating.

Dit is een cultuur-historisch echo van dat oorspronkelijk tekort van in de steek gelaten voelen door moeder. Algemeen gesproken vreesden mannen dat vrouwen die bewust zijn van hun eigen kracht hun rol als verzorgers zullen afwijzen. En patriarchisme heeft mannen geleerd om hun eigen verzorgende kwaliteiten te ontkennen, hen aanmoedigend om verzorging en voeding hoofdzakelijk in seks te zoeken.

De maatschappelijke behoefte aan een onderdanige vrouw, onbewust van haar kracht, is onze diepere collectieve behoefte om een moeder te vinden die ons niet zal verlaten. Het is een projectie van onze getraumatiseerde innerlijke kinderen, die verlangen naar een onvermoeibare en onuitputtelijke moeder, die maar niet komt. Het is nodig dat we deze collectieve droom opgeven. Deze moeder kan alleen van binnenuit komen.

Verdriet als medicijn

Oog traan - cherylholt

De innerlijke moeder verrijst als we contact maken met ons verdriet en leren hoe we onszelf consistent kunnen moederen. Het is een vaardigheid die geleerd kan worden. Als we falen om ons verdriet te voelen en om te leren onszelf te moederen, riskeren we om de moederwond door te geven aan de volgende generatie.

Als maatschappij hebben we het nodig om verdriet te voelen. Persoonlijk hebben we het nodig om verdriet te voelen. En de situaties in de buitenwereld weerspiegelen deze toenemende innerlijke druk om naar onze eigen pijn te kijken. Er is een opwindende evolutionaire stap verborgen in de moeder wond – tenminste ALS we luisteren naar de roep om naar binnen te keren en contact te maken met ons verdriet. Echter, als we ervoor kiezen om het voelen van het verdriet uit te stellen, zullen we doorgaan het uit te leven en de aarde schade te berokkenen. Hoe meer individuen dit werk doen, hoe meer onze cultuur zal transformeren.

Het risico van succes

Op persoonlijk niveau kan succes ons herinneren aan ons vermogen om onze moeders angsten op te roepen en de daaruit voortvloeiende dreiging van door haar in de steek gelaten worden.

Heb je ooit enige van deze uitspraken gehoord toen je opgroeide?

  • “Geef haar geen complimentjes. Daarvan gaat ze naast haar schoenen lopen.” (tegen anderen die je complimenten geven)
  • “Stop met naar jezelf te kijken.” (als je in de spiegel naar jezelf aan het kijken bent)
  • “Wie denk je wel wie je bent? Ik zal je leren wat je plaats is!”
  • “Stop met klagen, zo veel mensen hebben het slechter dan jij.” (wanneer je iets vraagt)

Voor vrouwen van de vorige generaties stond succes gelijk met verlating.

Als kleine meisjes en jonge vrouwen, is ons geleerd dat onze waarde is voortkomt uit het ondersteunen van anderen en onszelf klein maken in dat proces. Het is ons geleerd dat “brave meisjes” niet te veel op de voorgrond treden. We hebben ook gezien hoe dat geloof onze moeders heeft beschadigd en leeg getrokken.

We hebben geleerd om ons succes te zien als verraad aan de onuitgesproken regel om het dienen van anderen boven ons eigen behoeften te plaatsen.

De eenzaamheid waar we bang voor zijn als we ons toekomstig succes voorstellen is een innerlijke echo van de angstaanjagende eenzaamheid die we in het verleden als kleine kinderen hebben ervaren, toen we met ons onbedorven plezier in onze onschuld onverwacht onze moeder, vader of verzorger triggerden.

Onze vrijheid terug

Joy - Woman - Fly in the SkyHet goede nieuws is dat wat we het meeste vrezen al is gebeurd. We kunnen nooit opnieuw in die mate in de steek gelaten worden. Als volwassene zullen we nooit meer zo hulpeloos, kwetsbaar of afhankelijk van anderen zijn op de manieren waarin we dat als kind waren.

Mogelijk hebben we emotionele terugtrekking ervaren, of fysieke verlating of geweld. Wellicht kan onze bewuste geest de details niet herinneren. Maar ons zenuwsysteem herinnert zich dit uiterst helder. En het brengt de waarschuwende signalen van “vechten, vluchten of bevriezen” in stelling wanneer we onszelf toestaan om te mijmeren over niveaus van succes of geluk die als verraad werden beschouwd in onze families.

Onze vrijheid ligt in onze moed om het verdriet te voelen van de traumatische eenzaamheid die we voelden als kind. De angst voor succes vervaagt als we dat doen, al doende onszelf de ruimte gevend vrijer in ons potentieel te stappen.

Het kan tijd vergen om moed te verzamelen om dit verdriet ten volle te voelen. We doen het in stapjes. Het is een oer verdriet, existentieel, en het kan lijken als dat je verdriet van ontelbare generaties voor je voelt. Ik kan je uit eigen ervaring vertellen dat het pijn doet als de hel, maar het is niet je dood en het ZAL overgaan. En opluchting die je voelt wanneer het verdriet afneemt opent een hele nieuwe wereld. Het is alsof de tektonische platen van je wezen eindelijk op hun plaats schuiven, mogelijkheden openend die voorheen niet zichtbaar waren voor je.

Stoppen met onszelf klein maken

De waarheid is dat onze waarde niet afhankelijk is van het vermogen van anderen om die te zien.

De mensen in ons leven die je vragen om je klein te maken omwille van hun eigen onzekerheden worden zelden capabel om jouw grootsheid te zijn. Dat is een belangrijk gegeven om in te nemen. Meestal bevordert jouw jezelf klein maken slechts hun eigen vermijding van henzelf. Dingen veranderen radicaal wanneer je beseft dat je niets verliest wanneer je stopt met het nastreven van de liefde van mensen die simpelweg niet in staat of bereid zijn je deze te geven.

Heb je ooit de aandrang gevoeld om je succes te bagatelliseren?

Als vrouwen voelen we ons schuldig, gebaseerd op de valse aanname dat het ons werk is om voortdurend andere mensen zich goed te laten voelen. Als anderen zich niet de hele tijd goed voelen, dingen we dat dat een falen van onze kant vertegenwoordigt. Geef jezelf toestemming om deze oer schuld naast je te leggen. Het was nooit een ware verplichting.

De “pleaser” rol los laten

Het is nodig dat we deze “pleaser” rol los laten om in onze volle kracht te kunnen stappen.

De waarheid is dat we niemand kunnen beschermen tegen hun eigen pijnlijke gevoelens. Anderen afleiden van hun pijn dient hen niet. Het verlengt hun lijden alleen en stelt hun heling uit.

De ironie is dat een “pleaser” zijn niet hetzelfde is als genereus zijn. Integendeel, in feite is het een vorm van teren op anderen teneinde je beter te kunnen voelen over jezelf. Vermijd jij je eigen pijn door je te focussen op het anderen naar de zin maken?

Wat eigenlijk gebeurt is een grens overschrijding. Het is belangrijk dat we zien wat we werkelijk aan het doen zijn wanneer we ernaar streven om het anderen tegen elke prijs naar de in te maken. In feite gebruiken we anderen met als doel om onze eigen waarde te voelen. Het komt van een plaats van innerlijke deprivatie wanneer je “teert” op de validatie door anderen. (Het is hartverscheurend om werkelijk in te nemen dat er generaties vrouwen zijn geweest die geen enkele andere bron van validatie hadden buiten het anderen naar de zin maken.)

Onze pogingen om onze moeders te bekrachtigen, of inspanningen om de schade die hen berokkend is goed te maken, kan het lijden dat zij hebben ondergaan niet teniet doen. Weersta de aandrang om te geloven dat lijden op de zelfde manier als je moeder heeft gedaan een vorm van solidariteit met haar is. Dat is het niet; het is een vorm van innerlijke verdrukking. We kunnen alleen ons verdriet voelen en onze weg vervolgen.

OK zijn met “displeasing” anderen

Aligned - johnhainVrede sluiten met onze kracht vraagt acceptatie van het gegeven dat onze authenticiteit onvermijdelijk pijnlijke gevoelens in anderen zal triggeren. (En dat is OK. Echt.)

Wanneer we ophouden te “over-functioneren” in onze relaties, maakt dit een enorme energie in ons vrij die we kunnen gebruiken voor onze eigen evolutie. En het geeft anderen hun kracht terug om hun eigen emoties te verwerken en te gebruiken voor hun eigen transformatie.  Triggers zijn sleutels voor heling die toebehoren aan de persoon die getriggerd is – sleutels naar een deur die zich binnen in hen bevindt. Het is hun reis om die trigger te gebruiken om een grotere vrijheid in henzelf te ontsluiten. Het is hun kans om aan te grijpen of niet.

Er is een heerlijke soort van vrijheid in het maken van fouten en in niet goed begrepen worden en niet aardig gevonden worden.

Het is heerlijk wanneer je weet dat deze dingen niet langer de macht hebben om je zelfliefde te verminderen. Wanneer ze zich voordoen, mogen ze soms misschien oncomfortabel voelen, maar ze halen je niet langer uit je centrum. In feite beginnen ze te dienen als kansen om jezelf nog effectiever te moederen en jezelf nog dieper in je eigen waarheid te verankeren.

Deze verrukkelijke vrijheid is NIET hetzelfde als rebels zijn, of tegendraads, simpelweg om dwars te liggen. Het is heerlijk omdat het deel uitmaakt van de vrijheid een volledig individu te zijn. Een individu met het recht om allerlei soorten emoties en gevoelens te hebben die respect verdienen, ook als anderen het niet eens zijn. Een werkelijk individu zijn was een vrijheid die niet was weggelegd voor de meeste van onze grootmoeders en overgrootmoeders. Het claimen van het recht om een individu te zijn zou verwonding, dood of verbanning betekend kunnen hebben.  Klein blijven was inderdaad een manier om veilig te zijn en verwonding te vermijden.

http-::espitiapinturas.jimdo.com:3d-artwork:espitia-women:

Innerlijke verandering komt eerst

De waarheid is dat hoe groter de verandering die we in onze buitenwereld willen ervaren, hoe groter de innerlijke verandering die eerst dient plaats te vinden. OM deze grote, blijvende veranderingen te realiseren, moeten we naar het punt van de oorzaak gaan, naar ons verleden waar pijnlijke patronen zich voordeden in onze kindertijd. In ons verdriet om de oorzaak, openen we nieuwe horizons die voorheen onmogelijk waren. We worden een werktuig van generatie verandering.

Er zal ongemak zijn wanneer we ophouden ons gevoel van waarde te onttrekken aan het anderen naar de zin maken. We zullen ons ongemakkelijk voelen omdat we een oer oud patroon loslaten dat zo eigen voelt. En anderen zullen zich ongemakkelijk voelen omdat de buffer tussen henzelf en hun eigen ellende verdwenen zal zijn. Ze zullen gedwongen zijn om in contact te zijn met hun eigen pijn. Je vermogen om dit ongemak te verdragen is doorslaggevend.  Onthoud dat dit ongemak tijdelijk is! Waar het om gaat is om schuldgevoelens die mogelijk naar boven komen te weerstaan en deze niet toe te staan om je gedrag te bepalen. Gebruik de schuldgevoelens als een aansporing om je zelf nog meer, nog completer te bevestigen.

Met standvastigheid zal het ongemak plaats maken voor een diepgaande heerlijkheid van zijn, van het voelen van de vreugde bij jezelf te horen. Als vrouw die de toestemming om haar volste zelf te zijn uitstraalt, bied je een krachtige “frequentie van mogelijkheid” aan anderen. Je wordt de vervulling van een oer oude droom van je voormoeders – een vrouw die in een individu is, a vrouw op zichzelf ….

© Bethany Webster 2015
Womb of Light

Bethany Webster
Bethany Webster (foto website Womb of Light)

Vertaling door Henny Cramers, mei 2016
Verantwoording: de vertaling is niet geautoriseerd door de auteur. De vertaling is gemaakt met de intentie zo dicht mogelijk bij het oorspronkelijke tekst van de schrijver te blijven. Ook de vet gedrukte passages komen overeen met het originele artikel. Er is een selectie gemaakt uit de oorspronkelijke afbeeldingen en er zijn enkele kopteksten toegevoegd.

Bron:
http://www.womboflight.com/making-peace-with-our-power-and-releasing-the-pleaser/

Afbeeldingen: Pixabay en Rafael Espitia (laatste)

De moeder illusie – ontwrichtende dynamiek in de liefde

Moeder illusie ontwricht relaties (en meer)

Katie M Berggren - PossibilitiesWat is de moeder illusie en welke invloed heeft dat op onze relaties? Vooral op onze liefdesrelaties, maar ook op onze vriendschappen en werkrelaties.

Via Facebook deelde Chabela Maturana van Espacio Hart Cirkel het artikel  ‘Intimacy, the Inner Mother and the Awakened Masculine‘ door Bethany Webster met me. Lezen ervan deed weer nog zoveel meer kwartjes vallen over (relatie) dynamiek die ik in mijzelf zie en bij mijn klanten, dat ik een vertaling plaatste op mijn blog: ‘Intimiteit – de innerlijke moeder en het ontwaakte mannelijke‘. Hieronder vind je mijn persoonlijke kijk op deze dynamieken, geïnspireerd door het blog van Bethany Webster, mijn eigen ervaringen en door wat mijn klanten laten zien in (relatie) coaching gesprekken.

In het oorspronkelijke artikel schrijft Bethany Webster over de moeder wond. Een emotionele wond ontstaan door ervaren tekorten en kwetsingen in de relatie met onze moeder tijdens onze kinder jaren. In termen van Eckhart Tolle waarschijnlijk een wond die deel uitmaakt van wat hij ons pijn lichaam noemt.

Moeder illusie

Ik heb de neiging liever over een moeder illusie te spreken, waardoor niet alleen oude pijnen en kwetsingen geactiveerd kunnen worden, maar ook nieuwe kwetsingen kunnen ontstaan. In de week vóór ik het artikel van Bethany las, had ik met enkele – vooral mannelijke – klanten al gesproken over de gevolgen van een illusie die door het gedrag en houding van onze, vaak zeer liefhebbende en goedbedoelende, moeders bij ons is ontstaan.

Xi Pan - Mother and ChildDe illusie is dat er altijd iemand zal zijn die voor ons zorgt. Dat er altijd een soort moeder zal zijn. Dat wij altijd gemoederd zullen worden. Dat is immers het idee dat veel moeders ons onbewust hebben meegegeven. Ik ben er voor je. Jij bent immers klein en kwetsbaar. En dat kunnen moeders nog tot ver na puberteit over hun kinderen denken – ook al proberen kinderen met hun puber gedrag (soms uiterst obstinaat) duidelijk te maken dat ze zich los willen maken. Jij bent klein en kwetsbaar, en als jou iets overkomt faal ik, dat kan ik mij nooit vergeven. Ik moet kost wat kost zorgen dat jij niet gekwetst wordt, ik moet kost wat kost zorgen dat ik jou niet verlies. En in die energie van angst wordt de speelruimte van het kind, de ruimte om te ontdekken wat het zelf allemaal kan en hoe goed het voor zichzelf kan zorgen erg klein gemaakt. De zelfstandigheid van het kind wordt als het ware gesmoord in goed bedoelde zorg en angst. Zowel de emotionele als de materiële / fysieke zelfstandigheid. In plaats daarvan ontstaat een onbedoelde afhankelijkheid.

Afhankelijke volwassenen

Irina Karkabi 1960Zo worden we geconditioneerd, getraind tot een staat van afhankelijkheid, die bij velen lang blijft bestaan. Bij sommigen zelfs totdat ze hun lichaam weer achterlaten. We zijn als het ware opgeleid om te geloven dat we a) niet zelf in staat zijn om voor ons eigen welbevinden en emotionele balans te zorgen en b) dat er altijd iemand beschikbaar zal zijn om ons te moederen.

Het lijkt mij alsof deze illusie zich bij mannen meer / sterker voordoet dan bij vrouwen. Misschien dat in het bijzonder het krijgen van kinderen vrouwen uit deze illusie katapulteert. Waarbij zij dan overigens vaak weer degene zijn die in de voetsporen van hun moeders treden door vervolgens hun eigen kinderen op te leiden tot dezelfde afhankelijkheid en hen het leven in sturen met de waan dat een ander verantwoordelijk is voor hun welbevinden.

Signalen van besmetting met de moeder illusie

Als je wilt weten of je zelf gevangen bent in deze illusie, dan kunnen volgende patronen een duidelijk signaal zijn:

  • vaak verongelijkt voelen: het gevoel dat je iets tekort komt, of sterker, dat je tekort gedaan wordt;
  • gevoelens van onrechtvaardigheid: het leven is niet eerlijk, anderen hebben het gemakkelijker dan ik;
  • je alleen voelen staan, zelfs als je in een relatie bent: vanuit een behoefte aan ongelimiteerde beschikbaarheid van anderen (vooral “de” ander) zelden het gevoel hebben dat er genoeg aandacht is voor je;
  • willen, verlangen, dat anderen altijd voor je klaar staan als je ze nodig hebt en vinden dat er iets mis is met hen, of iets mis is met jezelf, als ze dat niet doen;
  • sterke, wellicht zelfs ondraaglijke, innerlijke spanning ervaren als je partner of een vriend(in) afstandelijk is of niet of minder beschikbaar is;
  • boos, geïrriteerd of gefrustreerd worden als een ander niet doet wat jij wilt – of nog sterker: je machteloos voelen als je niet gedaan krijgt wat jij denkt dat een ander (vanzelfsprekend) zou moeten doen.

Ik vermoed dat je dit lijstje zelf inmiddels wel verder kunt aanvullen en – als je een beetje bent als ik – vele voorbeelden kunt opdissen waarin jij je als volwassene gedraagt als een kind dat bemoederd wil worden. Als een kind dat het gevoel heeft dat het het leven niet aan kan. Als kind dat niet zelf met zijn of haar innerlijke emotionele bewegingen en spanningen overweg kan. Als een kind dat bezitterig, claimend, jengelend gedrag kan vertonen om te krijgen wat het wil. Of dat zich terugtrekt en stuurs met de armen over elkaar de andere kant opkijkt en straft door de ander aandacht te onthouden en te negeren.

Moeder illusie dodelijk voor liefdesrelatie

Paar - Polariteit Nul

Je kunt je wellicht voorstellen dat het waanidee dat er altijd een moeder zal zijn en de dynamiek om anderen een externe moeder te maken een sluipmoordenaar is in je romantische relatie. Laten we het even bekijken vanuit het perspectief van de vrouw die een relatie heeft met een man die gevangen is in deze illusie. En zijn vrouw – onbewust – tot externe moeder maakt. Op de eerste plaats kan dat een enorm energie lek zijn voor de vrouw, zeker als ze zich niet bewust is van deze dynamiek, en meegaat in een patroon van zorgen, van klaar staan, van zich wegcijferen en opofferen, van sterk zijn en kwetsbaarheid niet tonen. Maar het is ook killing voor gezonde sex. Een vrouw wil niet met een kind naar bed. De moeder illusie haalt alle polariteit uit een relatie en kan de sexuele aantrekkingskracht reduceren tot nul.

Let wel: dit gaat verder dan de verdeling van taken. Het gaat vooral om een emotioneel / energetische dynamiek! En om aandacht: wie vraagt en krijgt welke aandacht? Wat voor soort aandacht?

Sommige mannen die ik coach hebben zich bij mij gemeld op een moment dat ze de rekening gepresenteerd lijken te krijgen van deze illusie jarenlang onbewust geleefd te hebben. De rekening in de vorm van een vrouw die stopt met haar aandeel in deze dynamiek – vaak zonder bewust te weten waar ze mee stopt. Een vrouw die dan plotseling niet meer beschikbaar is en haar eigen leven begint te leiden. Soms de relatie ook wil beëindigen of beëindigt.

Het patroon van de moeder illusie doorbreken

Als je je bewust bent dat je inderdaad gekidnapt bent door de dynamiek van de externe moeder, als je merkt dat je neigt om de verantwoordelijkheid voor je welbevinden buiten jezelf te leggen, hoe kun je dat dan doorbreken? In het artikel van Bethany Webster geeft zij al enkele krachtige suggesties. Je vindt ze hieronder nog eens, met een aanvulling van mij:

Stap over van extern moederen naar innerlijk moederen

De krachtigste aanbeveling die Bethany doet is om te durven voelen. En te oefenen om ok te zijn met wat het ook is dat je voelt. Leren dat je ok bent ongeacht wat je voelt.
Je kunt stoppen met het gedrag van je moeder, die elk pijntje bij je wilde wegkussen. Je kunt stoppen met bemoedering zoeken bij elk pijntje, of met elk als minder plezierig ervaren gevoel onderdrukken en negeren. Adem in, adem uit … 😉

Je eigen innerlijke moeder zijn, betekent dat je weet dat je eigen emoties kunt (ver)dragen. Dat je liefde-vol en accepterend met jezelf om kunt gaan. Dat je alle aspecten van jezelf kunt omarmen, ook de kanten die je als minder gewenst, niet ok, of zelfs verkeerd beschouwde.  Jezelf helen betekent niet meer dan jezelf accepteren. Dat kan niemand voor je doen. En helaas, alle goedbedoelde pogingen van anderen om dat wel te doen, houden je waarschijnlijk alleen langer vast in je afhankelijkheid.

Weet wie je werkelijke “moeder” is en leer haar vertrouwen  …

Eigenlijk is de moeder illusie niet helemaal een illusie. Er wordt wel degelijk voor ons gezorgd. Altijd. Iedereen. Maar alleen niet zoals velen denken. De werkelijke eeuwige altijd zorgende moeder is het universum. De bron. Ons innerlijk zelf. Ons hoger zelf. Welke naam je er ook aan mag geven. We zijn voortdurend in de goede handen van de “Universele Manager”. Dezelfde die ervoor zorgt dat de aarde in zijn perfecte baan om de zon blijft en voor meer “wonderlijke” zaken die ons begrip nog steeds ver te boven gaan  – het mijne althans zeker.

We kunnen leren vertrouwen op deze Universele Moeder. Die tegelijk ook Universele Vader is. De Universele Ouder die voor ons zorgt, en die ons leidt en inspireert. Ons laten verzorgen en leiden en inspireren door de Universele Kracht, ons Innerlijk Zelf, vraagt overgave. Vraagt los laten van het allemaal met ons hoofd willen doen. Vraagt om contact met ons hart, contact met onze buik, contact met ons lijf, contact met onze gevoelens. Leren wat de taal van de Bron, van ons Innerlijk Zelf is. Die spreekt door onze emoties, en fysieke sensaties.

In dit artikel kun je meer lezen over het “geheim” van deze Universele Bron, de rol van emoties en hoe je er bewust mee kunt gaan “spelen”.

De draaglijke lichtheid van het bestaan

Tot slot de uitnodiging om het allemaal niet te zwaar op te nemen. Om jezelf in dit alles niet al te serieus te nemen. Meer voelen betekent niet perse jezelf onderdompelen in oude onverwerkte pijnen en wonden. Onverwerkt betekent simpelweg niet gevoeld. En wat gevoeld wordt transformeert. Verdwijnt.

Melissa Williams - Masculine/Feminine (MisPrintArt)Je hoeft ook niet op zoek naar wat onverwerkt zou zijn. Het dient zichzelf wel aan. En dan kun je het doorvoelen en laten oplossen als het er is. Relaties zijn, zoals Bethany ook al schrijft, een fantastisch laboratorium hiervoor. Een heerlijk speelveld. Wat het vraagt om onze relaties inderdaad fantastisch en heerlijk te laten zijn is verantwoordelijkheid nemen voor onze eigen gevoelens en emoties. Verantwoordelijkheid nemen voor ons eigen welbevinden. Verantwoordelijkheid nemen voor onze eigen zelf-acceptatie en zelf-liefde. Verantwoordelijkheid nemen voor het mannelijke en het vrouwelijke in onszelf. Verantwoordelijkheid nemen voor het prachtige, unieke palet dat we zijn. Daar hebben we geen toestemming of bevestiging voor nodig. Van niemand.

Vanuit die echtheid, kracht, onafhankelijkheid, zelfstandigheid, openheid en lichtheid kunnen we kwetsbaar zijn, afhankelijk zijn, intiem zijn.

Liefs, Henny

Credits (afbeeldingen, in volgorde van plaatsing):
Katie M. Berggren – Possibilites, Xi Pan – Mother and Child, Irina Karkabi – Title Unknown, Geralt |  Pixabay – geen titel, Melissa Williams – Masculine/Feminine.

Intimiteit – de innerlijke moeder en het ontwaakte mannelijke

Vertaling van ‘Intimacy, the Inner Mother and the Awakened Masculine‘ door Bethany Webster (13 juni 2015).

Intimiteit – de innerlijke moeder en het ontwaakte mannelijke

Relaties in de schaduw of in het licht van de moeder wond

Alle relaties beginnen en eindigen in (af)scheiding, met uitzondering van de relatie met onze moeders, die begon in eenheid; in een versmolten identiteit. Tekorten die we voelden in deze primaire relatie worden als van vanzelf naar buiten geprojecteerd, op andere mensen of situaties. De afdruk van gehechtheid die deze primaire dyade achterliet, wordt de lens waardoor we alle volgende relaties bekijken.

Eén van de primaire taken in het proces om de moederwond te helen is ons “moeder gat” te identificeren. En om dat gat bewust te vullen met voeding vanuit ons eigen innerlijk, in plaats van onbewust anderen te vragen dat voor ons te doen.

Onze romantische relaties kunnen dienst doen als krachtig laboratorium voor het transformeren van de beperkende verhalen van onze kindheid. De beginfase van een romance kan de kinderlijke droom van de “onuitputtelijke moeder” doen herleven, met de samenhangende gevoelens van versmelting, erbij horen, verwondering en een gevoel van thuis komen. En mettertijd kunnen onze partner’s tekortkomingen en beperkingen het verdriet over het verlies van deze droom doen herleven. Dit gevoel van verlies kan de ervaring van het “Zwarte Gat” van de moeder wond triggeren, de machteloosheid van het alleen voelen als kind, met de daarmee gepaard gaande pijn, angsten en rusteloosheid.

Transformatie – “feel it to heal it”

Toen we kinderen waren, hadden we het nodig om onszelf te beschermen tegen deze pijn door het gat te vullen met coping mechanismen om te overleven. Maar nu, als volwassenen, is volledig voelen van dit gat juist wat we nodig hebben om het te transformeren. Met andere woorden, als kind voelde het voelen van de leegte van de moeder wond als de dood, maar als volwassene is volledig present zijn met die pijn, zonder het te vermijden, noodzakelijk om waarlijk te LEVEN.

De sleutel is om in contact te blijven met ons innerlijk kind in het moeder gat, zonder het te vermijden of te vullen met overcompenserende activiteiten. Sommige van de manieren waarop we de pijn van de moeder leegte vermijden zijn excessief piekeren, eten, shoppen, internet, zoeken van goedkeuring, emotioneel zorgen, etc.

Wanneer onze hechtingsband met onze moeder vervormd was tot enige mate van trauma, kan het zijn dat we onbewust hechtingen zoeken die dat originele trauma spiegelen. De innerlijke moeder transformeren is wat dat patroon onderbreekt en een nieuwe, gezonde hechtingsband mogelijk maakt.

De moeder wond vervormt relaties

Ons moeder gat kan geactiveerd worden door negatieve triggers of positieve triggers. Negatieve triggers zijn wanneer situaties je herinneren aan de emotionele pijn die je als kind hebt ervaren. En positieve triggers zijn wanneer iemand je meer liefde, affectie of respect geeft dan je ooit hebt ervaren. Beide triggers kunnen verdriet over dat oorspronkelijke tekort van voeding en zorg oproepen. Ze kunnen ook hechting gevoelens oproepen in relatie tot die nieuwe, externe persoon. De uitdaging is om bij jezelf te blijven, bewust het gat voelend, in plaats van het verdriet te vermijden en te fixeren op de externe persoon als de “nieuwe moeder”.

De sleutel is om die ondraaglijke eenzaamheid die je voelde als kind bewust te ervaren en je eigen waarde te bevestigen in het aanzicht van die diepe leegte. Om liefdevol present te blijven in die leegte en niet in patronen van compensatie te schieten, zoals over-activiteit of vermijding.

Het niet vullen van de leegte met iets van buitenaf kan ondraaglijk voelen, zoals bij verslaving aan een drug. Dit komt omdat het die oorspronkelijke rusteloosheid spiegelt die we mogelijk gevoeld hebben als kind, toen het contact met onze moeder letterlijk een zaak van leven of dood was.

Innerlijke moeder – hoeder van nieuwe relaties

Op onze weg zullen we getest worden in ons innerlijk moederen.

Met elke test worden we vaardiger als innerlijke moeders, in het ZIJN van een ruimte in onszelf, waar ons kind-zelf uit elkaar kan vallen in een staat van rommelige desorganisatie (met inbegrip van pijn, verdriet, verwarring) en samen komen in een nieuwe vorm als een nieuw Wezen, opnieuw tevoorschijn komend met meer volledig geactiveerde en belichaamde energieën dan voorheen.

De innerlijke moeder wordt de ruimte waar we voortdurend kunnen sterven en weer herboren worden.

Bij elke draai in de spiraal van groei, kunnen we vaardiger worden in het transformeren van diepere niveaus van pijn naar bewustzijn, terwijl we al doende ons volle potentieel en spirituele gaven activeren. Als we diep genoeg het zwarte gat van de moeder wond in gaan, kan het voelen als in een verticale val gaan die je kan katapulteren naar hogere niveaus dan ooit tevoren, als je het integreert.

Hoe ver je kunt opstijgen hangt af van hoe diep je jezelf toestaat om bewust die originele pijn te doorvoelen en verwerken. Ondersteuning is essentieel.

Het is een misvatting dat hoe vaardiger wordt in jezelf “moederen”, hoe minder pijn je hoeft te doorgaan. Vaak is het tegenstelde het geval, althans tenminste voor een tijd. Hoe vaardiger je wordt in innerlijk moederen, hoe meer pijn je in jezelf zult kunnen transmuteren. Dit is een teken van vooruitgang, maar het is gemakkelijk om het te misvatten als een terugval. De vooruitgang is dat je sterk genoeg bent om steeds diepere niveaus van trauma te helen, en dat je in staat bent steeds hogere en subtielere energieën te belichamen en integreren, terwijl je herrijst na elke afdaling.

Hoe meer je innerlijk kind je innerlijke moeder vertrouwt, hoe minder tijd en inspanning het vergt om de pijn te verwerken en transformeren.

De innerlijke moeder verschuift van een duplicaat van onze externe moeder met haar tekortkomingen en beperkingen, naar een moeder die passend tegemoet komt aan onze innerlijke behoeften. De innerlijke moeder is een structuur binnen onszelf die ons veilig kan houden ongeacht wat er in de buitenwereld aan de hand is. Alle gevoelens worden toegelaten, geen enkele ervaring wordt afgewezen. Dit is vrijheid. De innerlijke moeder wordt incrementeel geconstrueerd, één kleine, mini stap per keer, terwijl de oude, beperkende, patriarchale structuren wegvallen. Terwijl we onze innerlijke moeder cultiveren, beginnen we een diep gevoel van veiligheid te ervaren, opstijgend naar onze grootsheid. We beginnen onszelf te kennen als cellen in een immens lichaam van liefde, voortdurend stervend en weer herboren wordend, in onze diepste verdriet en vreugde, altijd gehouden in een omvattende, eeuwige omhelzing van het oneindige.

“Love said to me, There is nothing that is not me. Be silent.”
Rumi

Wanneer we onszelf voelen als onze eigen, overstromende, overvloedige bron, worden we de primaire bron van onze eigen plezier en genot. We stoppen om onze romantische partners te zien als de primaire bron. Onze partners worden mystieke partners binnen in onszelf, de innerlijke geliefde, die de hogere kracht in onszelf is.

Geboorte van het mannelijke uit de schoot van het vrouwelijke

Als de de innerlijke moeder sterk genoeg is, komt er een punt dat een ontwaakte mannelijke energie tevoorschijn kan komen.

Zowel mannen als vrouwen hebben elk mannelijke en vrouwelijke energieën in zichzelf. Als mannen en vrouwen ieder hun moeder wonden helen, worden we meer geïntegreerd en verfijnder in hoe we anderen kunnen ontmoeten in relaties. Dan hebben we een groter vermogen tot diepte; om te zien en te houden.

Een ontwaakte mannelijke energie kan in ons (man of vrouw) naar boven komen als we zeer vaardig worden in innerlijk moederen. Dit kan gebeuren op het moment dat het niveau van onze innerlijke voeding en permissie om echt te zijn sterk genoeg is en we visceraal weten dat we een onvoorwaardelijke veilige innerlijke ruimte hebben om in te storten als nodig.

Deze ontwaakte mannelijke energie verrijst als we vaardig worden in het integreren van onze afdalingen in het zwarte gat. De energie is kalm, veelomvattend en liefhebbend krachtig. Deze mannelijke energie is als een laser straal; precies, toegewijd aan niet verontschuldigende actie die komt van een plek van hoogste dienstbaarheid, met maximale integriteit en constante toewijding. Ik ervaar deze mannelijke energie als de energie van een adelaar – het heeft een diepe helderheid en een hoger uitzicht die het mogelijk maken om exact op het juiste moment onverhoeds en heel gericht actie te ondernemen. Het heeft een energie van “Het is voor elkaar” en succes is verzekerd, niet vanuit een plek van arrogantie, maar vanuit een plek van immense liefde en duidelijke richting. Er wordt geen energie verspild of gelekt. Deze mannelijke energie is ruimtelijk genoeg om de behoefte om van tijd tot tijd in de ontembare, creatieve energie van het vrouwelijke te zakken en om vervolgens die energie te focussen in actie en concrete vormen.

Eén van de manieren waarop we deze integratie kunnen ervaren is dat de behoefte aan diepe rust en de behoefte aan grootscheepse actie niet langer met elkaar in strijd zijn; in plaats daarvan beginnen deze elkaar in een betrouwbare stroom wederzijds te ondersteunen. Het kan aanvoelen alsof orde en chaos binnen jezelf in perfecte harmonie naast elkaar beginnen te bestaan.

Balans mannelijk en vrouwelijk ontketent ongekend potentieel

De veilige diepten van de innerlijke moeder en de alerte hoogten van het ontwaakte mannelijke vormen een verticale as, die in jou ondersteunt in je vermogen om de onschuldige (pure) wijsheid van je echte, authentieke zelf in de fysieke wereld te manifesteren.

We krijgen een groter bereik in onze romantische relaties, met een grotere capaciteit voor zowel diepe kwetsbaarheid als stevige grenzen. De neiging om reactief ineen te klappen in krampachtige samentrekking, oordeel of inhouden en onderdrukken neemt af. In de loop van de tijd worden we omvattend en uitgebreid genoeg om een liefde te belichamen die uiteenlopende perspectieven kan bevatten, zonder onszelf of de ander in de steek te laten als verdediging vanuit de wond.

We worden moedig, zelfs onverschrokken, met een stabiele en diepgaande integriteit, waarbij we ons zelf toestaan om te verbinden in meer vernieuwende en creatieve manieren. We kunnen ons bloot geven aan elkaar vanuit een plek van diepe eerlijkheid en innerlijke zekerheid, in plaats van vanuit op ons trauma gebaseerd hechtingspatroon.

Op dit niveau veroorzaken tekortkomingen van onze partners niet langer dat wij onze eigen waardigheid in twijfel trekken. We voelen de wond mogelijk genoeg om het oude verhaal te activeren, maar alleen voldoende om het verder te transformeren, niet om het verder in onszelf te verankeren. Wanneer allerlei versies van romantische hoop zijn verbrijzeld, zijn we zeker in ons vermogen om onszelf gerust te stellen in alle gevallen van teleurstelling en oogsten we een opwindende overvloed van zelf-inzicht dat de innerlijke band met ons diepste zelf accentueert.

Onze relaties beginnen van een plek van compleet zijn, van volheid, te komen en dientengevolge kunnen we dieper met elkaar in wat ECHT is, om ruimte te houden voor de spanning van de tegenpolen en om die eeuwige omhelzing te belichamen. Door het accepteren van onze volle waardigheid, potentieel en kracht hoeven we onszelf niet langer gelijk te stellen met  een geïsoleerd alleen zijn, maar met een vergroot, uitgebreid een-zijn.

De meest krachtige intimiteit is wanneer geen enkele emotie of ervaring je kan scheiden van jezelf. Dat is wat werkelijke veiligheid en ware vrijheid is. Dat is het geschenk dat verscholen ligt in de moeder wond. Wat we de wereld (en onze partners) brengen vanuit die plek of innerlijke intimiteit is het grootste cadeau.

“You thought that union was a way you could decide to go. But the soul follows things rejected and almost forgotten. Your true guide drinks from an undammed stream.”
~ Rumi

© Bethany Webster 2015
Womb of Light

Bethany Webster
Bethany Webster (foto website Womb of Light)

Vertaling door Henny Cramers, maart 2016
Verantwoording: de vertaling is niet geautoriseerd door de auteur. De vertaling is gemaakt met de intentie zo dicht mogelijk bij het oorspronkelijke tekst van de schrijver te blijven. Ook de vet gedrukte passages komen overeen met het originele artikel. Er is een selectie gemaakt uit de oorspronkelijke afbeeldingen en er zijn enkele kopteksten toegevoegd.

Bron:
http://womboflight.com/2015/06/13/intimacy-the-inner-mother-and-the-awakened-masculine/

Credits (afbeeldingen, in volgorde van plaatsing):
Title Unknown by Octavio Campo, “Surrender” by Anupama Jain, “Awake Female” by Manami Lingerfelt“The Celestial Consonance” by Dorina Costras, “Inner Re-union by Sjoukje Dekker.

Intimiteit – spel van toenadering en verwijdering

Intimiteit – dichtbij zijn fijn of beangstigend?

Intimiteit - spel van toenadering en verwijdering

Het thema van de Espacio Hart Cirkel op zondag 6 maart is intimiteit. Intimiteit onder meer in de betekenis van “into-me-you-see”. Emotionele nabijheid, door “bloot” te geven wat ons beweegt: wat we denken, wat we voelen. Dichtbij zijn in de zin van meer van onszelf te laten aan een ander te laten zien en een ander toelaten om meer van zichzelf aan aan ons laten zien. Werkelijk aandacht geven en ontvangen, en binnen laten komen, voelen, wat dat met ons doet.

Een dergelijke nabijheid, “naaktheid”, kan kwetsbaar voelen. En kan allerlei dynamieken in ons wakker roepen. Eén van die dynamieken wordt door Christian Pankhurst (Heart IQ) beschreven onder de noemer “Lenn’s Law”. Het fenomeen dat we neigen te sluiten als we ontvangen waar we naar verlangen. In het kort zegt deze wet het volgende:

Als we ons meer gaan openen, dan wordt automatisch een beweging om te sluiten geactiveerd om veiligheid te handhaven.

Het is een verdedigingsmechanisme dat actief kan worden bij het ontvangen van – voor ons systeem – te veel aandacht, liefde, intimiteit en overvloed. We sluiten dan ons hart en gaan uit verbinding wanneer we contact maken met onze diepste vreugde bij het binnen laten van wat ons werkelijk gelukkig doet voelen.

Er zijn veel redenen voor deze dynamiek, zoals bescherming tegen het voelen van de pijn van gemis in het verleden, bescherming tegen de angst weer te verliezen wat zo mooi voelt en dan weer gemis te ervaren, bescherming tegen gevoelens van niet waardig zijn, niet genoeg zijn.

Spel van toenadering en verwijdering

“Lenn’s Law” is één van de krachten in het spel van openen en sluiten, van iemand dicht(er)bij laten en weer wegduwen of afstoten, van uitreiken en toenaderen en weer terugtrekken en verwijderen. Voor velen even herkenbare als pijnlijke bewegingen in de dynamiek van onze relaties.

Een spel waarin we soms speelbal zijn van ons verlangen naar nabijheid en intimiteit, naar verbinding en werkelijk de ander voelen en gevoeld worden en anderzijds de angst voor (nog een) kwetsing, voor (opnieuw) het gevoel hebben niet te voldoen, of voor ons toch weer alleen te voelen.

Hoe kunnen we ons dan toch openen?

Intimiteit - openen door te weten hoe we sluiten

Het antwoord op deze vraag is haast ongelooflijk simpel: we kunnen leren onszelf meer en meer te openen, door te weten hoe we sluiten. We kunnen dat waar we zo naar verlangen in ons leven en in onze relatie(s) meer en meer toelaten, door te zien hoe we het buiten sluiten. Door onze eigen dymanieken te leren doorzien en werkelijk te doorvoelen. Zodat we een keuze hebben. Zodat we kunnen kiezen om weer te openen. En kunnen ontdekken wat we daarvoor nodig hebben. Hoe we kunnen zorgen voor de veiligheid die we nodig hebben voor de naaktheid en kwetsbaarheid die zowel emotionele, als spirituele en fysieke intimiteit met zich mee brengt.

De Hart Cirkel is een uitgelezen plek om hierover meer te leren. Om te ontdekken en om te experimenteren. In een VEILIGE setting. In het versterkte veld van de liefdevolle en gefocuste aandacht die de cirkeldeelnemers bieden.

Zondag 6 maart a.s. is er zo’n gelegenheid, tijdens de volgende Espacio Hart Cirkel in Nieuwegein, v.a. 13. 00 uur. Klik hier voor meer info.

Credits: foto’s door johnhain – Pixabay

Veiligheid Eerst! – Voorwaarde voor Verbinding Herstellen in Relatie

Verbinding herstellen? Veiligheid eerst!

De verbinding herstellen in een relatie wanneer een partner van streek is, of nog erger, wanneer beiden dat zijn, kan een moeizame opgave zijn, zoals velen aan den lijve hebben ervaren. In het bijzonder omdat autonome fysiologische reacties in de weg kunnen zitten!

Safety First

Wat gebeurt er wanneer we ons gestresst voelen, wat betekent dat we ons niet veilig voelen? Ons systeem  is perfect uitgerust om – zonder onze bewuste aandacht – voortdurend te “scannen” op gevaar en om mogelijke bedreigingen te beantwoorden op een manier die ons overleven zeker stelt. Nu bevinden we ons als “ontwikkelde” mensen in de moderne maatschappij zelden in werkelijk levensbedreigende situaties. Echter, dit voorkomt niet dat sommige omstandigheden door ons zenuwstelsel als onveilig worden beoordeeld, reacties uitlokkend alsof ons leven werkelijk op het spel staat.

Hoe uit zich dat in onze relaties? Nou, een woordenwisseling, of een ruzie, of angst om de verbinding te verliezen zijn allemaal situaties die ons overlevingssysteem alarmeren. Hieronder volgt hoe dat werkt, volgens onderzoek van wetenschapper Stephen Porges

Sociaal gedrag onder invloed van fysiologie

Tijdens de evolutie van de mensheid ontwikkelden zich drie hiërarchisch georganiseerde systemen, elke boven op de ander, om gevaar het hoofd te bieden en ons weer veilig te doen voelen. Wanneer getriggerd door een bedreigende gebeurtenis, komen deze systemen van boven naar beneden in actie: eerst in een poging om vanuit het meest moderne (en geavanceerde) systeem te reageren. Dan, als dat niet de balans en een gevoel van veiligheid herstelt, wordt het volgende, oudere systeem geactiveerd. En als zelfs dan het gevoel van onveiligheid aanhoudt, wordt het oudste, meest primitieve systeem aangesproken.
(voor meer details over deze levensreddende programma’s, zoals beschreven in wat Dr. Stephen Porges “Polyvagal Theory” heeft genoemd, zie dit artikel of dit Wikipedia item)

Dit betekent dat we:

  1. Eerst reageren vanuit het “sociale betrokkenheid systeem”, dat ons ondersteunt om beter te luisteren, om oogcontact te maken en om te verbinden met anderen. Echter, we hebben een zeker basisgevoel van veiligheid nodig om dit systeem te laten functioneren. Als in die minimale veiligheid niet is voorzien, hebben nauwelijks of geen toegang tot dit meest verfijnde systeem en vallen we terug op het volgende systeem in de hiërarchie.
  2. Vervolgens poogt ons autonome systeem de veiligheid te waarborgen door te reageren vanuit het “adrenaline sympathisch systeem”, dat de meer instinctieve vecht of vlucht gedragingen mobiliseert. Wanneer ook dat ons geen geruststelling en een basisgevoel van veiligheid brengt, vallen we nog een niveau dieper terug in de hiërarchie.
  3. Tenslotte reageren we vanuit het “vagus systeem”, wat een bevriezing of afsluiting (stil legging) respons is.

Primaire reacties tot uiting in relatie dynamiek

Is dat niet hoe het gaat wanneer we ons gestresst, onder druk, niet gerespecteerd, genegeerd of gekwetst voelen in een relatie? Dat we eerst een poging doen vanuit betrokkenheid , door te praten, door uit te reiken, om tot begrip en overeenstemming te komen (verbinden), en dat we wanneer dat mislukt neigen om – vaak ongewild en onbedoeld – te beginnen met argumenteren, manipuleren, bekvechten, forceren of misschien contact uit de weg gaan, afstand houden of vertrekken (vechten of vluchten). En wanneer dat alles ons gevoel van veiligheid niet herstelt (wat het niet doet), kan het gebeuren dat we mettertijd ten prooi vallen aan depressie of burnout (bevriezing of afsluiting). Waarbij onze systemen stil gelegd worden, hun functioneren gereduceerd tot een minimum, om een restje energie beschikbaar te houden voor overleving.

Kun je zien hoe dit samenhangt met drie veel voorkomende destructieve patronen in relaties, met de eerste twee (‘aanvallen-aanvallen’ en ‘aanvallen-terugtrekken’) als voorbeelden van de vechten of vluchten reactie, en de derde (‘terugtrekken-terugtrekken’) als een voorbeeld van de bevriezing of stillegging respons. Natuurlijk kan het tweede patroon (‘aanvallen-terugtrekken’) ook een mix zijn, als één partner overwegend in aanval modus is en de ander meestentijds in terugtrek modus.

Wat is nu de relevantie van dit alles voor ons in onze relaties, en ons verlangen naar verbinding en intimiteit? Wel, gebrek aan (ervaren) veiligheid is blijkbaar een sta-in-de-weg voor ons vermogen om contact te leggen. En dit gebeurt deels op onbewust niveau, door een hyper alert zenuwsysteem, dat voortdurend op de hoede is, altijd op de uitkijk voor gevaar en mogelijke bedreigingen. We hebben alleen toegang tot ons (jongere) sociale betrokkenheid systeem wanneer ons autonome zenuwstelsel onze situatie als veilig beoordeelt.

Verbinding herstellen? Adem eerst diep in en uit …

(vooral – bij voorkeur verlengd, lang – uit trouwens)
Nu, wat kunnen we doen om weer contact te maken als verbinding herstellen gezien voorgaande bemoeilijkt wordt? Hoe kunnen we deze wetenschap gebruiken om onze relatie te verbeteren?

Pause
Hier zijn enkele suggesties om onze defensieve strategieën te ontwapen en ons zenuw systeem te kalmeren:

  • Wanneer je waarneemt dat je je gespannen, bezorgd, op je hoede voelt, of je bewust bent dat deel van jou zich niet veilig voelt, zorg dan goed voor jezelf en doe wat je nodig hebt om je weer (meer) veilig te voelen. Vraag om wat je nodig hebt, of maak tijd en ruimte om je af te zonderen en om te ontspannen en te herstellen.
    Het is interessant hoe ademoefeningen, meditatie, zingen en gezichtsgymnastiek behulpzaam kunnen zijn, aangezien onze gezichtsuitdrukking, ons vermogen om te horen en luisteren en ons hart en onze longen alle gerelateerd zijn aan hetzelfde deel van ons autonome zenuwstelsel!
    In het bijzonder iets simpels als een paar keer bewust diep uitademen, kan een sterk kalmerend effect hebben en zelfs hevige emoties tot rust brengen.
  • Wees zacht met jezelf als je gespannen of overstuur bent. Naar een stille(re) ruimte gaan, en minder actief zijn is eveneens behulpzaam om beter toegang te hebben tot ons sociale betrokkenheid systeem.
  • Wees zacht met de ander die gespannen of overstuur is. Als je met een ander bent die van streek is, kun je de ander naar een rustiger ruimte leiden, die stiller is en minder prikkels biedt. Praat met een zachte stem en op vriendelijke toon om de ander te kalmeren en te helpen zich weer veiliger te voelen. De ander eenvoudigweg uitnodigen om bewust te ademen kan ook zeer behulpzaam zijn.
  • Wees je bewust dat jij, of een ander, sociale signalen mogelijk verkeerd interpreteert als je in een staat van onrust verkeert. Wat voor een ontspannen persoon overkomt als een neutrale gezichtsuitdrukking, kan gezien worden als boos, of afkeurend, of oordelend wanneer die defensieve fysiologie actief is (uit voorzorgsmaatregel evalueert dit systeem met het oog op levensbehoud alles zo conservatief mogelijk – met andere woorden: onze fysiologie draagt er toe bij dat we van een mug een olifant maken).
  • Maak afspraken over hoe je je tot elkaar wilt verhouden en hoe je met elkaar wilt omgaan om een veilige “container” te creëren voor je relatie. Wat heb je nodig om je veilig te voelen, voor jezelf en van de ander? En maak bij voorkeur vooral ook afspraken ver hoe je om wilt gaan met situaties waarin één van jullie beiden, of zelfs elk van jullie, van streek is.

Responsief verslaat defensief

Dit alles zou kunnen worden samengevat in één korte oproep: VEILIGHEID EERST! Probeer niet om welk meningsverschil dan ook op te lossen zonder eerst jezelf en de ander weer tot kalmte te hebben gebracht, en een basisgevoel van veilig voelen terug te hebben gebracht. Was toch nog niet zo’n slecht advies om eerst tot tien te tellen …

Wanneer je je kalm en veilig (genoeg) voelt, check dan met de ander of deze ook in staat is die goed genoeg is om een poging te doen om jullie verbinding succesvol te herstellen. Doe het rustig aan, langzaam (alles wat te snel of plotseling gaat kan als gevaar worden geïnterpreteerd en kan je doen terugvallen in defensieve modus) en honoreer jouw (en de anders) lichamelijke signalen. Oefen geen druk uit, wees zacht. En, als dat binnen je vermogen ligt in het moment, wees responsief, toon je betrokken! Responsief zijn (bijvoorbeeld door oogcontact, gezichtsuitdrukking, geluid of ademhaling, lichaamshouding, of bevestigende en geruststellende woorden) draagt enorm bij tot de gevoelens van veiligheid van de ander!

Wens je veel plezier om hiermee te spleen en als je je daartoe geïnspireerd voelt, laat gerust een reactie achter hieronder. Ik lees het graag … en ben met evenveel plezier “responsief”! 😉